BS Ekonomi Bağımsız Medyasını Destekleyin
Eğer abone iseniz giriş yapınız.
Nvidia’nın, yapay zekâ (YZ) çiplerinin öncüsü olan dev teknoloji firmasının kurucu ortağı olmadan önce Jensen Huang, Denny’s adlı restoran zincirinde garson yardımcısı (busboy) olarak çalışıyordu. Huang, 28 Ekim’de Washington DC’de düzenlenen Nvidia’nın ilk büyük etkinliğinde panelistlere su servisi yaparken bunu esprili bir şekilde hatırlattı. “Garsonluktan milyarderliğe” uzanan bu hikâye artık yeni bir sayfa açmış durumda: Huang şimdi ABD Başkanı Donald Trump’a hizmet eden bir iş insanı. Başkan’a övgülerle dolu bir açılış konuşması yaptıktan kısa süre sonra, Trump’ın Çin’le ticaret görüşmeleri için Güney Kore’ye hareketine eşlik etti.
Teknoloji elitinin Trump’la bu kadar yakınlaşmasına birçok kişi kuşkuyla bakıyor. Ancak dünyadaki en değerli şirketin CEO’su olan ve uzun süre siyasetten uzak duran Huang, Nvidia’nın Trump’ın Beyaz Saray’daki yeni “balo salonuna katkı sunduğu için inanılmaz derecede gururlu” olduğunu söyledi. Üstelik bu yakınlaşmayı bir adım ileri taşıyarak, Trump’ın “Amerika’yı yeniden sanayileştirme” hedefi için aktif destek sözü verdi.
Bu, büyük ölçüde Trump’ın desteğini kazanıp Çin’in Nvidia’nın grafik işlemcilerine (GPU) yeniden pazar açmasını sağlamak için stratejik bir hamle olsa da, mevcut planların yeniden markalanmasıyla da birleşiyor. Ancak yine de anlamlı.
Çip üretimiyle başlayan dönüşüm
Trump, Huang’a dokuz ay önce üretimi ülkeye geri getirmek istediğini söylediğinde, süreç hızlı başladı. Ekim ortasında, Tayvan merkezli TSMC, Nvidia’nın en gelişmiş GPU’su olan Blackwell için Arizona’daki fabrikasında ilk silikon plakasını üretti. Huang, Blackwell’in işlemcilerinin, belleğinin ve paketleme sürecinin “yakında tamamen ABD’de üretileceğini” söyledi — ancak bunun tam ölçekli üretime dönüşmesinin uzun süreceğini de kabul etti.
Robotik ve yapay zekâ fabrikaları
Huang, yapay zekânın ABD’de sanayiyi dönüştürdüğünü belirtti. Örneğin, bir zamanlar Çin’le neredeyse “yapışık” olan Foxconn, artık ABD’de tamamen robotik fabrikalar kuruyor. Bu tesisler, Nvidia teknolojisiyle oluşturulan dijital ikiz simülasyonları üzerinden yönetilecek. İşgücü sıkıntısını telafi etmek için bazı fabrikalarda ileride YZ destekli robotlar –insansı ya da endüstriyel türde– üretilecek.
Yeni oyuncular sahnede
Bu dönüşüm yalnızca Nvidia’ya özgü değil. Girişimci Peter Thiel de Amerika’nın yüksek teknoloji üretiminde yeniden doğuşuna yatırım yapıyor. Thiel’in eski öğrencilerinden, Londra doğumlu James Proud, 28 Ekim’de ABD’de yarı iletken üretimini canlandırmak için çip üretim makineleri geliştirmeyi amaçlayan planını açıkladı. Proud’un şirketi Substrate, gelişmiş X-ışını litografisi teknolojisini kullanarak, bugüne kadar bu alanda tekel olan Hollandalı ASML’ye rakip olmayı hedefliyor.
Bu devasa bir meydan okuma. Yine de Substrate, 1 milyar dolar değerlemeyle 100 milyon dolar fon topladı; yatırımcılar arasında Thiel’in Founders Fund’ı da var. Firma, uzun vadede Amerika’daki çip üretim tesislerini desteklemeyi ve böylece ülkenin Tayvan’a yönelik olası bir Çin işgaline karşı kırılganlığını azaltmayı amaçlıyor. Proud, “Çoğu insan başarısız olacağımıza inanıyor ama bu kadar önemli bir şey için denemeye değer,” diyor.
Gerçekler ve engeller
Tüm üretimin ülkeye geri dönmesi hâlâ ekonomik olarak zayıf temellere dayanan idealist bir hedef. Başkan’ın şirket kararlarını bu denli etkileme gücü ise ayrı bir endişe kaynağı. Üstelik şişe boyunları (bottleneck) da mevcut: Huang, Trump’ın “enerji yanlısı politikalarını” övse de yönetim, rüzgâr gibi temiz enerji kaynaklarını caydırıcı düzenlemelere imza attı. Göç politikasındaki sıkılaştırmalar da hem nitelikli hem vasıfsız işgücü arzını olumsuz etkiliyor.
Silikon Vadisi ve Washington artık iç içe
Silikon Vadisi uzun yıllar başarısını Washington’dan uzak durmasına borçlu olduğunu savundu. Ancak artık YZ sadece dijital teknolojiye değil, çiplere, veri merkezlerine ve enerji şebekelerine de dayandığı için siyaset giderek daha belirleyici hale geliyor. Haklı ya da haksız, Huang bu gerçeğe göre hareket ediyor. Konuşmasını “Amerika’yı yeniden büyük kılma çabalarınıza hizmet etmekten onur duyuyorum” diyerek bitirdi.
Bir gün sonra, 29 Ekim’de Nvidia dünyanın ilk 5 trilyon dolarlık şirketi oldu.
