ABD’de neocon (yeni muhafazakâr) çevrelerin, İran’a karşı askeri müdahaleyi teşvik ederek İsrail’in çıkarlarını önceliklendirdiği yönündeki tartışmalar yeniden gündemde. Bu grupların, Başkan Donald Trump’ın İran’la diplomatik çözüm arayışlarını baltalayarak, bölgedeki gerilimi tırmandırdığı ileri sürülüyor.
Neoconların Etkisi ve Eleştiriler
Trump’ın İran Özel Temsilcisi Steven Witkoff, neoconların askeri müdahaleyi tek çözüm olarak gördüklerini belirterek, bu yaklaşımın olası sonuçlarını dikkate almadıklarını ifade etti. Witkoff, Trump’ın “güç yoluyla barış” ilkesine dayanan diplomatik çözüm arayışlarını vurgularken, neoconların bu süreci sabote etmeye çalıştığını söyledi. Bu bağlamda, Trump’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz’ı görevden aldığı ve dış politika danışmanlarının bir kısmının İran’a karşı daha sert bir tutum benimsemek istediği bildirildi.
İsrail’in Rolü ve Endişeleri
İsrail, İran’ın nükleer programına yönelik endişelerini dile getirerek, ABD’nin İran’la yaptığı müzakerelerin, Tahran’a uranyum zenginleştirme kapasitesini koruma imkânı tanıyabileceğinden korkuyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Trump yönetimini İran’a karşı daha sert önlemler almaya çağırırken, bazı İsrailli yetkililer, ABD’nin diplomatik yaklaşımının İsrail’in güvenliğini tehlikeye atabileceğini savunuyor.
Geçmişin Gölgesi: Irak Savaşı ve Neoconlar
Neoconların, 2003’teki Irak Savaşı’nda oynadığı rol, bugün İran’a yönelik benzer bir stratejinin uygulanabileceği endişesini artırıyor. O dönemde, neoconlar, Saddam Hüseyin’in devrilmesini savunarak, Orta Doğu’da demokratikleşme ve İsrail’in güvenliğini sağlamayı amaçladıklarını belirtmişlerdi. Ancak savaşın sonuçları, bölgedeki istikrarsızlığı artırmış ve İran’ın etkisini güçlendirmişti.
Sonuç ve Tartışmalar
Neoconların, İran’a karşı savaş çağrılarını yeniden gündeme getirmesi, ABD’nin Orta Doğu politikasında derin ayrışmalara yol açıyor. Trump yönetimi, diplomatik çözüm arayışlarını sürdürürken, neocon çevrelerin askeri müdahale talepleri, bölgedeki gerilimi daha da artırma potansiyeli taşıyor. Bu durum, ABD’nin dış politikasında neocon etkisinin yeniden sorgulanmasına neden oluyor.
