BS Ekonomi Bağımsız Medyasını Destekleyin
Eğer abone iseniz giriş yapınız.
Eski usul mesai gününün bazı avantajları vardır.
Borsa salonları, modern finans dünyasının en tuhaf köşeleri arasında yer alır. Diğer finans kurumlarında, tipik işlem alanı; tişört giymiş insanların ergonomik klavyelerde oturup bitki çayı içerek bilgisayar kodlarını incelediği bir ortamdır. Oysa New York borsasına adım attığınızda adeta bir zaman makinesine binmiş gibi hissedersiniz. Başlarında kulaklıklar ve “kravat” adı verilen antikalara sahip gergin görünümlü insanlar her yerde koşturur. Herkes bağırıyor gibidir. Açılış ve kapanış zilleri, tıpkı bir hayvan pazarında olduğu gibi, işlem seanslarının başlangıcını (sabah 09:30) ve sonunu (öğleden sonra 16:00) işaretlemek için çalınır.
Bu son detay ise en anakronik (zamanına aykırı) olanıdır – ve bu zillerden dolayı değil. Sonuçta günümüz piyasaları çoktan “mesai saatlerine saygı” anlayışını geride bırakmıştır. Dövizler, Amerikan Hazine tahvilleri ve kripto varlıklar 24 saat boyunca işlem görmektedir.
Tüm dünyadaki yatırımcılar Amerikan hisse senetlerini almak ve satmak istese de, New York Menkul Kıymetler Borsası (NYSE) ile dijital kuzeni Nasdaq’ta standart işlemler Hong Kongluların uyku saatine yakın başlar ve Kaliforniyalılar henüz öğle yemeği yerken sona erer. “Pre-market” ve “post-market” seanslar sabah 04.00’ten akşam 20.00’ye kadar bazı işlemleri mümkün kılar. Ancak bu saatlerde çok az piyasa yapıcı aktiftir ve likidite hızla buharlaşabilir. Avrupa ve Asya’daki borsalar da benzer şekilde, zaman farkına göre ayarlanmış çekirdek saatlere sahiptir.
Ancak şimdi bir değişim kapıda. Hem NYSE hem de Nasdaq, işlem saatlerini uzatmak için düzenleyici onay başvurularında bulundu. NYSE 22 saatlik, Nasdaq ise 24 saatlik seans hedefliyor. 20 Temmuz’da Financial Times, Londra Borsası’nın da benzer bir planı değerlendirdiğini yazdı. Geçiş hızlı geliyor: Nasdaq, 2026’nın ikinci yarısından itibaren tüm gece açık olmayı bekliyor. Peki yatırımcılar, işlemciler ve finansal “tesisatçılar” hiç uyumayan yeni bir piyasaya hazır mı?
Bazıları kesinlikle hazır. Hisse senetleri şu anda resmi olarak gece işlem görmese de, pek çok alternatif platform bu boşluğu dolduruyor. Mayıs 2023’te dijital bireysel aracı kurum Robinhood, önce 43 popüler hisse için gece boyu işlem yapılmasına izin verdi, sonra bu listeyi genişletti. Rakipleri Charles Schwab ve Interactive Brokers zaten gece bazı işlemleri destekliyordu; 21 Temmuz 2025’te Schwab, 1.100 menkul kıymet için bu hizmeti başlatacağını duyurdu. Kurumsal yatırımcılar ise onlarca yıldır “dark pool” (karanlık havuz) adı verilen, borsa dışı işlem merkezlerinde geceleri işlem yapabiliyor. Bireysel platformlar da çoğunlukla bu havuzlar üzerinden müşterilerinin gece emirlerini yürütüyor.
Bu tür işlemlerde sorun, fiyat keşfinin oldukça güç olmasıdır. Aslında, kurumsal yatırımcılar bu yüzden “dark pool”ları tercih eder: Borsalara kıyasla daha az raporlama zorunluluğu vardır, bu da büyük emirlerin piyasayı önceden hareketlendirmeden yürütülmesini sağlar. Bu işlemlerin karşı tarafındaki profesyoneller riskleri kabul eder ve nasıl yöneteceklerini bilir. Ancak amatör yatırımcılar genellikle gün içinde alabilecekleri fiyattan daha kötü bir fiyata razı olur.
Gece boyunca açık borsalar şeffaflığı artırabilir, ama düşük likidite sorununu pek çözemez. Gün içinde bile işlemler çoğunlukla açılış ve kapanış müzayedelerinde (zillerden hemen önce) yoğunlaşır; diğer zamanlarda işlem hacmi çok daha düşüktür. Bu durum kendi kendini besleyen bir döngüdür: Yüksek hacimli müzayedeler daha iyi fiyat keşfi sağlar ve profesyoneller de işlemlerini bu zamanlarda gerçekleştirmeyi tercih eder.
Düzenleyiciler, piyasa yapıcılara gece boyunca fiyat kotasyonu yapma zorunluluğu getirebilir, tıpkı gün içinde olduğu gibi. Ancak likiditenin zayıf olduğu saatlerde, alım ve satım emirlerini dengelemek zorlaşır. Bu da piyasa yapıcıların envanterlerinde daha uzun süre pozisyon taşımalarına neden olur. Sonuç: Daha fazla risk, daha fazla sermaye yükümlülüğü ve dolayısıyla daha yüksek işlem maliyeti. Üstelik, fiyatlar yine de gündüze göre daha oynak olacaktır.
Üstelik tüm bunların ötesinde, 24 saat açık borsalar büyük bir lojistik kâbusa dönüşebilir. Gece saatleri şu anda takas, değerleme ve hata düzeltme gibi sıkıcı ama hayati işlemlerin yapıldığı zamanlardır. İşlem artık hiç durmazsa, bu finansal boru hatlarının temizlenmesine de zaman kalmayacaktır – ve işlemciler, “piyasa kapalı” diye gönül rahatlığıyla ekranlarını kapatamayacaktır. Günümüzün hep açık dünyasında borsa saatlerinin sınırlı olması eski usul görünebilir. Ama ortadan kalktığında onları özlemeye hazır olun.
