Nebati–Erdoğan Dolmabahçe buluşması: Ne anlama geliyor?

Tarih/yer: 9 Ağustos 2025, İstanbul Dolmabahçe Çalışma Ofisi.

Süre: Yaklaşık 1,5 saat.

• İçerik: Resmî açıklama yok; “ekonomide güncel gelişmelerin değerlendirildiği” aktarıldı. Haberi ilk OdaTV duyurdu; aynı içerik çok sayıda mecraya yansıdı.

Bu süre ve mekan, “sıradan bir nezaket ziyareti”nden öteye işaret eden bir ciddiyete denk düşüyor.

Görüşmenin Mehmet Şimşek’in yürüttüğü mevcut çizgide değişiklik olur mu? sorusunu gündeme getirmesi de bu yüzden: bazı haber/yorumlar “kabine ve ekonomi yönetimi spekülasyonunu” not ediyor. (Resmî teyit yok.)

Neden şimdi? (Motivasyonların haritası)

Aşağıdaki başlıklar, böyle bir buluşmayı rasyonel kılabilecek motivasyon kümeleri. Her biri tek başına yeterli sebep olabilir; birlikte düşünmek daha gerçekçi.

1. Siyasi denge ve parti-içi istişare
   Nebati, AK Parti’nin ekonomi söyleminde “pro- büyüme, kredi kanalı/ucuz finans” yaklaşımını temsil eden simgesel bir figür. Seçim takvimleri, teşkilat motivasyonu ve taban talepleri açısından, “piyasaya değil tabana konuşan” politika setleri her zaman masada olur. Bu görüşme, tabana yönelik mesajlaşmanın parçası olabilir. (Spekülatif ama makul bir okuma.)
2. Pazarlık gücü ve mesaj ekonomisi
   Piyasaya, iş dünyasına ve kamu bürokrasisine şu mesaj veriliyor olabilir: “Politika menüm geniş; gerekli görürsem vites değiştiririm.” Bu tür buluşmalar, müzakere gücünü artıran koalisyon-sinyalleridir. (Klasik Ankara pratiği.)
3. Kredi/harcama döngüsü–büyüme tercihi
   Kamu yatırımlarında, KOBİ kredilerinde veya seçilmiş sektörlerde hedefli genişleme arayışı varsa, “eski yaklaşımı iyi bilen” bir isimle uygulama tasarımı konuşmak pratik olabilir. Bu, çerçevenin değişeceği anlamına gelmez; aynı hedefe farklı enstrüman anlamına gelebilir.
4. “Plan B” hazırlığı
   Olası dış şoklar (jeopolitik, enerji, küresel faiz şartları) karşısında alternatif politika setleri masaya konur. Nebati gibi “farklı reçete” geleneğinden gelen aktörlerle görüşmek, opsiyon maliyetini düşürür. (PA Turkey ve ParaAnaliz’in “değişim olur mu?” çerçevesi, bu okumanın kamuoyunda da konuşulduğunu gösteriyor.)

Hangi senaryolar masada? (Olasılıklı çerçeve)

Not: Aşağıdaki üç senaryonun hiçbiri resmen doğrulanmış değil. Olasılıkları, siyasal-ekonomik rasyonalite üzerinden tartıyorum.

1) “Aynı rota, daha esnek taktik” (en olası)

• Özet: Mevcut çerçeve korunur; seçici kredi genişlemesi, hedefli vergi/teşvik, bazı kalemlerde geçici regülasyon ayarıyla taktik esneme yapılır.
• Neden mantıklı? Piyasaya radikal bir “U-dönüş” yapılmadan, büyüme-optik hedeflerine yaklaşmaya yarar. Kurumsal belirsizlik üretmeden tabanla da iletişimi tutar.

2) “Dual ekonomi dili” (orta olasılık)

• Özet: Resmî söylemde disiplin–öngörülebilirlik vurgusu sürer; iç politikaya dönük mecralarda kredi/harcama dostu vurgular artar.
• Risk: İletişim kırılması. Piyasa “iki ayrı mesaj” algılar ve risk primi yükseltebilir.
• Fırsat: İç talebi mikro hedefleme ile destekleyip bütçe–finansman dengesini çok bozmadan ilerlemek mümkün olabilir.

3) “Politika karışımı değişimi / viteste aşağı–yukarı” (en düşük olasılık, yüksek etki)

• Özet: Üst düzey görev değişikliği ya da politika setinde elle tutulur yön değişimi.
• Neden zayıf? Sert sapmalar CDS–kur–faiz üçgeninde ağır maliyet doğurur; yönetişim riski olarak fiyatlanır. Bu yüzden, ancak ciddi siyasi takvim ihtiyacı veya dış şoklar tetikleyebilir.
• Not: Medyadaki “kabine değişimi” spekülasyonlarının resmî karşılığı yok. (Yorum/spekülasyon statüsünde.)

Piyasa ve iş dünyası için kısa etki matrisi

• Kur & faiz: Net bir politika değişikliği açıkça teyit edilmedikçe, piyasalar bu tür görüşmeleri “opsiyon sinyali” sayar; volatilite sınırlı kalır. Tersine, personel/kurum mimarisinde ani değişim işareti çıkarsa, kredi risk primi ve kur refleks verir. (Bu, genel piyasa davranış kuralıdır; görüşmeye özel değil.)
• Borsa: Bankacılık ve iç talep hikâyesi olan sektörlerde spekülatif ilgi artar; ancak kurumsal teyit olmadan kalıcılık düşük olur.
• Kamu ihaleleri / teşvikler: “Seçici büyüme” senaryosu ağır basarsa, altyapı, konut yan sanayi, KOBİ tedarik zinciri gibi alanlar geçici hızlanma görebilir.
• Finansman koşulları: Politika karmasında “genişleme niyeti” algısı bile kamu bankaları üzerinden kredi kanalı beklentisini artırır; reel sektörde nakit döngüsü planları güncellenir.

Kurumsal–yönetişim boyutu: En kritik ayrım

Bu görüşme, “kurumsal çerçeve mi değişiyor yoksa aynı çerçeve içinde uygulama esniyor?” ayrımında okunmalı. Birincisi kalıcı fiyatlama etkisi üretir; ikincisi döngüsel ve sektörel fiyatlama etkisi yaratır.

• Kurumsal çerçeve değişimi; para–maliye–BDDK üçlüsünde yetki–öncelik setinin değişmesi demektir.
• Uygulama esnekliği; aynı hedefleri farklı araçlarla denemektir (ör. seçici kredi, vergi–teşvik ayarı, takvim kaydırma).

Şu ana kadar kamuya yansıyan bilgi, yalnızca görüşmenin varlığı ve süresi. Bu, ikinci patikayı (uygulama esnekliği) daha olası kılıyor.

Siyaset penceresi: İçerisi–dışarısı dengesi

• İçerisi: Taban, belediye–genel seçim döngülerinde hızlı refah hissi talep eder. Görüşme, “büyüme dostu araç seti masadan kalkmadı” işareti olabilir.
• Dışarısı (piyasalar/uluslararası): Öngörülebilirlik ve tutarlılık arar. Aynı gün iki farklı mesaj gelirse iskonto oranı artar. Bu yüzden “çift dilli” senaryonun iletişimi en zor olanıdır.

Sonuç: Bu bir “yön değişikliği” ilanı değil; ama “opsiyon penceresi” açıldı

• Olgu: Dolmabahçe’de 1,5 saatlik ekonomi odaklı buluşma yapıldı.
• Okuma: Kısa vadede radikal U-dönüşü olası görünmüyor; taktik esneklik ve seçici genişleme araçları masaya gelebilir.
• Risk: İletişimde ikili dil, risk primini artırabilir.
• Fırsat: Seçili sektörlerde geçici ivme ve kamu destekli kredi kanalı güçlenebilir.
• Takip sinyalleri:
  1. Resmî basın açıklaması/atama–görev değişikliği var mı?
  2. KOBİ/konut/altyapı kredilerinde hızlı kural değişikliği olur mu?
  3. Vergi–teşvik paketlerinde zamanlama/scope revizyonu gelir mi?
  4. BDDK ve kamu bankaları bültenlerinde “hedefli genişleme” işaretleri görünür mü?

Kapanış: Bu görüşme, “ekonomi politikasında nihai rota değişiyor” demekten ziyade “siyasi-ekonomik opsiyon seti genişliyor” mesajı veriyor. Kimyası; takip eden haftalarda açıklanacak somut düzenlemelerle netleşecek. Şimdilik en rasyonel pozisyon, kurumsal çerçevenin korunup uygulamada esneklik arandığı varsayımıdır.

- Golden Swan Abone Ayrıcalıkları -