
NATO’daki üst düzey askeri komutanlığın (SACEUR) 70 yıldır ABD’li generaller tarafından yürütülmesi, transatlantik güvenlik mimarisinin temel taşlarından biri sayılıyordu. Ancak Washington’dan gelen yeni mesaj, bu geleneğin kırılabileceğine işaret ediyor.
ABD’nin NATO Büyükelçisi Matthew Whitaker, Avrupa’daki NATO kuvvetlerinin komutasını gelecekte Almanya’nın devralması gerektiğini söyledi. Bu açıklama, Amerika’nın Avrupa güvenliği üzerindeki liderliğinden kademeli çekilme niyetinin ilk somut göstergesi olarak okundu.
Almanya’nın üst düzey askeri rol üstlenmesinden yana olduğunu açıkça ifade eden Whitaker, Avrupa’nın güvenlik sorumluluğunu daha fazla omuzlaması gerektiğini belirtti. Bu yaklaşım; Trump yönetiminin, NATO’nun mali yükünü Avrupa’ya yıkma söylemi ile uyumlu görülüyor.
ABD’nin geleneksel olarak yürüttüğü SACEUR görevi, NATO’nun savaş planları, kuvvet sevkiyatı ve caydırıcılık zincirinin merkezi niteliğinde. Görevin Alman bir komutana devredilmesi ihtimali, Avrupa’da savunma mimarisinin yeniden şekillenmesi anlamına geliyor.
Berlin tarafında şimdilik temkinli bir sessizlik hâkim. Ancak Almanya’nın son iki yılda hızlandırdığı “Zeitenwende” savunma yatırımları ve ordu modernizasyonu, bu göreve hazırlıklı olma tartışmalarını güçlendiriyor.
Stratejik açıdan bakıldığında mesaj açık:
ABD, Avrupa’nın kendi güvenliğini daha fazla üstlenmesini istiyor; Almanya ise bu yeni NATO düzeninde merkez ülke olmaya aday.
