BS Ekonomi Bağımsız Medyasını Destekleyin
Eğer abone iseniz giriş yapınız.
Yatırımcılar bu geleneksel medya devlerine neden bu kadar hevesli?
Geçtiğimiz yıl Fox’un yayın akışında hiçbir şey, Nevada, Reno’daki kapalı bir miras mahkemesinde yaşanan kadar heyecan verici — ya da zaman zaman bu kadar küfürlü — değildi. Fox Corporation ile kardeş şirketi News Corp’un 94 yaşındaki kurucusu ve hâlâ kontrol sahibi olan Rupert Murdoch, ölümünden sonra şirketlerin kontrolünü üç çocuğuna bırakmamak için aile vakfının şartlarını değiştirmeye çalışıyordu. Yüksek riskli bu hukuk hamlesi reddedildi. Bir temyiz süreci — ve medya takipçileri için hastalıklı bir yeni sezon yolda.
Murdoch ailesi onlarca yıldır süren milyarlarca dolarlık miras kavgasına devam ederken, üzerine savaştıkları imparatorluk şaşırtıcı şekilde büyümeye devam ediyor. Bu iki kat şaşırtıcı. Birincisi, halefiyet krizleri ve hukuki belirsizlikler genelde yatırımcı güvenini baltalar. İkincisi, Murdoch’un şirketleri, lineer televizyon ve basılı gazetecilik gibi gerilemekte olan sektörlerde faaliyet gösteriyor — yani piyasaların genelde hoşlanmadığı türden. O halde neden böylesine disfonksiyonel bir hanedanın kontrolündeki iki geleneksel medya şirketi yatırımcıların gözdesi?
Başlayalım daha büyük olan Fox’tan: 24 milyar dolarlık piyasa değerine sahip. Şirketin işleri, Amerikan yayıncılığı ve kablolu televizyonuna odaklanmış durumda — ki bunlar son yıllarda kelimenin tam anlamıyla kan kaybediyor. Son 15 yılda ücretli TV sahibi hanelerin oranı neredeyse %90’dan %50’nin altına düştü; izleyiciler Netflix gibi platformlara yöneldi. Yayın televizyonu açısından bakıldığında da, Amerikalılar artık streaming’e ayırdıkları sürenin sadece yarısını geleneksel yayına ayırıyor (Nielsen verisi).
Diğer geleneksel medya şirketlerinin değeri ya duraksadı ya da düştü; Fox ise yükselişe geçti (bkz. grafik). Fark içeriğin bileşiminde yatıyor. Fox, 2019’da genel eğlenceye yönelik varlıklarını Disney’e 71 milyar dolara sattı — ve bu, piyasanın zirvesi sayılabilecek bir zamanda gerçekleşti. Şirket bundan sonra haber ve spora odaklanmaya karar verdi. Bu doğru bir hamleydi: Netflix gibi platformlar genel eğlence kitlesini kaparken, haber ve spor lineer TV’de kaldı — yani Fox’un elinde. Bank of America’dan medya analisti Jessica Reif Ehrlich, “Her zaman en girişimci şirket oldular — her zaman köşeyi dönmeden ne geleceğini görürlerdi,” diyor.
Spor yayıncılığına artan ilgiye rağmen Fox’un izleyici kitlesi sabit kaldı: Geçen ay Fox’ta yayınlanan Indianapolis 500 yarışını 7,1 milyon kişi izledi — bu, 2008’den beri en yüksek seviye. Öte yandan Fox News, kablolu haber tarihinde en çok izlenen çeyreğini yaşadı; bunda yeni başkanın Beyaz Saray’daki kaotik etkisi de pay sahibi. Sağlam izleyici kitlesi sayesinde Fox, daralan kablolu TV pazarına rağmen taşıyıcı operatörlerden aldığı ücretlerde (affiliate fee) büyüme sağladı: 2020’de 5,9 milyar dolarken, geçen yıl 7,3 milyar dolara çıktı.
Donald Trump’ın yeniden sahneye çıkması da Fox’un reklam gelirlerini destekledi. Eskiden Fox News’e reklam vermekten çekinen büyük firmalar, artık bu konuda daha rahat. Kanalda altın ya da “sihirli yastıklar” reklamları yerine artık Amazon, Netflix ve GE gibi büyük markaların reklamları dönüyor. Fox CEO’su Lachlan Murdoch, Mart ayında, “Seçim sonuçlarıyla birlikte birçok reklamveren, konumlarını yeniden düşündü ve Fox News izleyicisinin gerçekten Amerika’nın ortalamasını temsil ettiğini fark etti,” dedi.
Şirket, milyarlarca dolar kaybedilen abone savaşlarının yaşandığı streaming çılgınlığına büyük oranda katılmamıştı. 2020’de ise Tubi adlı reklama dayalı ücretsiz bir platformu satın aldı. Gösterişli olmayan bu platform, Paramount’un sahibi olduğu Pluto gibi rakiplerini geride bıraktı ve bu yıl 1 milyar dolar gelir hedefliyor. Şubat ayında Fox, Super Bowl’u Tubi üzerinden yayınladı ve platforma 8 milyon yeni izleyici çekti. Bu kitlenin %40’ı 34 yaş altındaydı — kablolu TV üzerinden ulaşılması zor bir demografi.
Fox’un streaming konusundaki son girişimi ise Fox One. Tüm lineer içeriğini bir araya getiren bu hizmet, Eylül’de NFL sezonu başlamadan önce yayına girecek. Diğer medya şirketleri en iyi içeriklerini streaming’e taşırken kablolu paketleri baltalamaktan çekinirken, Fox’un böyle bir derdi yok. Citigroup’tan Jason Bazinet, “Fox’un güzelliği, koruması gereken gereksiz kanalları olmaması. Bu yüzden çok çevikler,” diyor. Streaming’e geçiş konusunda “biraz agnostikler, bu yüzden stratejik olarak çok iyi bir konumdalar.”
Murdoch imparatorluğunun diğer ayağı olan News Corp ise yatırımcılarca farklı nedenlerle beğeniliyor. Wall Street Journal ve New York Post gibi yayınları bünyesinde barındıran News Corp, reklam gelirleri Google ve Meta tarafından yutulurken, basılı gazeteciliğin parlak geleceği olmayan alanlardan biri. Son 20 yılda Amerika’da 3.000’den fazla gazete kapandı — bu, toplamın üçte biri. Buna rağmen News Corp hisseleri, son iki yılda neredeyse %50 yükseldi.
Bunun bir nedeni, News Corp bünyesindeki Dow Jones’un başarısı. Abone tabanlı Wall Street Journal, New York Times gibi rakipleriyle birlikte büyürken, reklama dayalı New York Post gibi yayınlar trafik kaybı yaşıyor. Dow Jones ayrıca şirketlere veri hizmeti sunan, yüksek kârlı bir bölüme sahip. 2020’den bu yana gelirlerini %40 artırarak, News Corp’un diğer medya birimlerindeki düşüşü dengelemiş durumda. Şirkete ait HarperCollins yayınevi de sesli kitap furyası sayesinde büyümeye katkı sağladı.
Ancak News Corp hisselerinin yükselişindeki asıl etken, haberle ilgili değil. Şirketin portföyünde, halka açık bir Avustralya gayrimenkul ilan platformu olan REA Group’ta %61’lik bir hisse bulunuyor. Murdoch’lar, 2001’de dotcom krizi sonrası iflasın eşiğine gelen bu şirkete yatırım yapmıştı. Bu, zaman içinde olağanüstü bir hamleye dönüştü: Avustralya’daki konut patlaması sonrası REA Group’un piyasa değeri 20 milyar doları aştı — News Corp’un kendisinden yaklaşık 4 milyar dolar daha fazla. Citigroup’tan Bazinet’e göre, yatırımcıların News Corp’a ilgisi gazete veya kitaplardan değil: “Piyasanın heyecanı REA için.” 2017–2024 arasında News Corp ve REA hisselerinin hareketleri arasında %84 korelasyon tespit ettiğini söylüyor.
Murdoch imparatorluğu başarıyla yol alırken, aile içi kavga sürüyor. Rupert Murdoch, Fox’u yöneten ve News Corp’un başkanlığını yapan büyük oğlu Lachlan’ın liderliğini, sağcı yayın politikalarına mesafeli olan üç kardeşi — Prudence, Elisabeth ve James — karşısında korumakta kararlı. Aile vakfının mevcut şartlarına göre, Rupert öldüğünde bu üç kardeş, Lachlan’ı görevden alacak oylama gücüne sahip olacak. Murdoch, bu durumu önlemek için ya vakfı değiştirmek ya da kardeşleri satın almak zorunda.
Ancak bu olasılık, bazı yatırımcılar nezdinde hisse senetlerine olan ilgiyi artırıyor. News Corp’taki aktivist yatırımcılar uzun süredir şirketin REA hissesini ayırmasını talep ediyor; böylece emlak platformu ve gazeteler, bir arada olmaktan daha iyi performans gösterebilir. Fox için de benzer şekilde, Hollywood stüdyolarının büyüme yarışında şirketi satın alma ihtimali konuşuluyor.
Eğer şirketlerin kontrolü statükodan memnun olmayan kardeşlere geçerse, satış ya da bölünme ihtimali artar. Yatırımcıların Fox ve News Corp’a ilgisi, bir yandan Rupert Murdoch’un bu şirketleri bugüne kadar ne kadar iyi yönettiğine dayanıyor. Ama aynı zamanda onun yönetim döneminin sona yaklaştığına dair bir farkındalıktan da besleniyor.
Kaynak: The Economist
