“Devlet İç Borçlanma Senetleri, Elinde Tutan Sektörlere Göre Dağılımı”
İç Borçta Sessiz Seyir: Fonlar Olmasa Piyasa Donacak Gibi
Türkiye’nin Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) sahiplik dağılımı, 8 Ağustos 2025 verileriyle açıklandı. Tablo, son haftalarda neredeyse “yaprak kıpırdamadığını” gösteriyor. Bilanço dikkatle incelendiğinde, yatırım fonları ve emeklilik fonları olmasa piyasada alıcı-satıcı kalmayacağı anlaşılıyor.
Kim Tutuyor, Kim Almıyor?
- Toplam stok: 6,85 trilyon TL
- Bireyler: Sadece 186,2 milyar TL (toplamın %2,7’si)
- Şirketler (doğrudan portföy): 49,9 milyar TL
- Bankalar: 4,02 trilyon TL
- Yatırım fonları: 469,7 milyar TL
- Emeklilik fonları: 110,6 milyar TL
- Yabancılar: 59,8 milyar TL
Özetle, şirketlerin doğrudan aldığı DİBS miktarı toplamın sadece %0,7’sine denk geliyor. Yatırımcıların büyük kısmı tahvile doğrudan değil, yatırım ve emeklilik fonları aracılığıyla erişiyor.
Yabancıların Sessizliği
Murat Aysan sosyal medya paylaşımında “Son beş haftadır yabancıların portföyünde neredeyse hiç kıpırdama yok. 59,8 milyar TL seviyesinde duran stok, aynı kalmaya devam ediyor. Burada akıllara şu soru geliyor: Yabancılar doğrudan alım yapmıyor da, PPF (Private Pension Funds / Emeklilik Fonları) üzerinden mi pozisyon alıyor? Çünkü yabancılara fonlar üzerinden yapılan yatırımlarda stopaj sıfır.” diyor.
Sonuç:
Murat Aysan’ın vurguladığı gibi, “iç borçta fonların taşıyıcı kolon rolü” gün geçtikçe daha net ortaya çıkıyor. Piyasa yapısı, bireyler ve şirketler üzerinden değil, fonlar aracılığıyla işliyor. Bu da DİBS piyasasında likidite kırılganlığının arttığını ve fon akımlarına bağımlılığın yükseldiğini gösteriyor.
Türkiye’nin iç borç dinamikleri, fonların varlığına sıkı sıkıya bağlı hale gelmiş durumda. Bireylerin ve şirketlerin doğrudan katılımı son derece sınırlı. Yabancı yatırımcı ise doğrudan alım yerine, stopaj avantajı olan fonlar aracılığıyla pozisyon tutuyor olabilir.
