BS Ekonomi Bağımsız Medyasını Destekleyin
Eğer abone iseniz giriş yapınız.
NEW JERSEY, Donald Trump’a pek de cömert davranmadı. Trump’ın 1980’lerde Atlantic City’de açtığı Trump Taj Mahal ve diğer otel-kumarhaneleri, 2000’lerin başına gelmeden başarısızlığa uğradı. Amerikan futbol takımı New Jersey Generals ise, genç liginin çökmesinden önce yalnızca iki sezon oynayabildi. Trump 2016’da Beyaz Saray’ı kazandığında, Hillary Clinton New Jersey’de onu 14 puan farkla geçti; 2020’de Joe Biden onu daha da büyük farkla yendi.
Ancak son zamanlarda işler Trump açısından daha olumlu görünüyor. Geçen Kasım ayında Trump, 1988’den beri Cumhuriyetçi bir başkan adayına oy vermemiş olan New Jersey’de Kamala Harris’i altı puan farkla zorladı. Bu sonbaharda ise Trump’ın desteğini alan ve MAGA çizgisindeki Cumhuriyetçi Jack Ciattarelli, 4 Kasım’da New Jersey valisi seçilme ihtimaline yaklaştı. Son anketler, Demokrat aday Mikie Sherrill ile arasındaki yarışı oldukça başa baş gösteriyor (bkz. grafik).
Bunun büyük kısmı Ciattarelli’nin bire bir siyasetçi olarak becerilerinden kaynaklanıyor. Bir iş insanı ve eski eyalet milletvekili olan Ciattarelli, “Jersey adamı” ve değişim adayı olarak kampanya yürütüyor; eyaletin 564 belediyesinin tamamında ve yüzlerce salaş lokantasında boy göstermeye kararlı. 26 Eylül’de South Jersey’in Eagles maç günlerinde 2 dolarlık bira servisiyle bilinen mekânı Dadz Bar and Grill’de, terli ve alkollü kalabalığın arasından yumruk tokuşturarak geçti. Doğaçlama sahneye çıkıp bağırarak, “Benimle rakibim arasında birçok fark var ama büyük olanı şu: O, Lumberton’un nerede olduğunu bile bilmiyor,” dedi.
Kıyı garantisi değil
Bu belki adil değil, ama Sherrill’in New Jersey siyasetinin kanlı arenasında yeni olduğu ve kısa süre öncesine kadar mesafeli bir önde giden kampanyası yürüttüğü inkâr edilemez. Kongre üyesi ve eski bir deniz kuvvetleri helikopter pilotu olan Sherrill, askerî kariyerinden sonra New Jersey’e taşındı ve 2018’de siyasete girdi; merkezci biyografisini kullanarak uzun süredir Cumhuriyetçilerde olan bir Temsilciler Meclisi koltuğunu Demokratlara kazandırdı. Bu yıl başlarında kalabalık bir ön seçimi rahatlıkla kazandı ve eyaletin parti makinesinin desteğine sahip.
Sherrill, yarışı Trump üzerine bir referanduma dönüştürmek istiyor. The Economist’in tahminine göre Trump’ın New Jersey’deki net onay oranı yeniden seçilmesinden bu yana -14 puana düştü. Reklamlarında Ciattarelli’yi durmaksızın “%100 MAGA” diye yaftalıyor ve “Trenton’daki Trump” gibi yöneteceği uyarısında bulunuyor. Yine de Sherrill, kendi partisinin yükünü de taşıyor. Sekiz yıllık görev süresinin sonunda görevden ayrılan Demokrat Vali Phil Murphy popüler değil. New Jersey seçmenleri ulusal seçimlerde Demokratlara sadık olsa da, yerel ve vali seçimlerinde daha az öngörülebilir davranıyor. Murphy gibi iki dönemlik valiliklerden sonra eyalet, 1961’den bu yana aynı partiden bir halef seçmedi.
Yarış kızıştıkça, adaylar giderek artan fiyatlar ve yerel enerji politikalarını tartışmaya başladı. Ciattarelli, eyaletin meşhur yüksek emlak vergilerini düşürme ve Murphy’nin yeşil enerji hamlesini geri çevirme sözü veriyor; Sherrill ise elektrik fiyatlarını hızlıca sınırlamayı vaat ediyor.
Sherrill’in, Trump’a daha az, geçim maliyetine daha çok odaklanması gerektiği söylenebilir. Ancak, Murphy’nin artan elektrik fiyatlarıyla anılan geçmişinden yük almayan bir dışarıdan aday olarak Ciattarelli’nin bu konuda üstünlüğü var gibi görünüyor. Ayrıca New Jersey yasama organı Demokratların kontrolünde ve Senato bu yıl seçime gitmiyor, dolayısıyla Ciattarelli’ye oy vermek, Cumhuriyetçi tekeli değil, bölünmüş bir yönetim anlamına geliyor. Rutgers Üniversitesi anket merkezi direktörü Ashley Koning’in dediği gibi: “Cumhuriyetçiler eyalette kazandığında, mesele mutfak masası sorunları ve yaşam maliyeti oluyor.”
Sherrill’in zafer kazanıp kazanamayacağı kısmen, Demokratlar ve sola meyilli bağımsızların, özellikle Trump’ın göçmenlik politikaları konusundaki kışkırtıcı uygulamalarına öfkelerini sandığa yansıtıp yansıtmayacağına bağlı. New Jersey nüfusunun neredeyse dörtte biri yurtdışında doğmuş ve ICE, protestoların hedefi olmuş durumda. Parti üyelik verileri Sherrill’in lehine; Seton Hall Üniversitesi’nden siyaset profesörü Matthew Hale’in dediğine göre, Demokratlar hâlâ “posta yoluyla ve seçim gününde seçmen katılımını güvence altına almak için oldukça güçlü bir saha üstünlüğüne” sahip.
New Jersey valiliği olağanüstü güçlüdür; görevdeki vali, başka eyaletlerde seçimle belirlenen başsavcı ve eyalet eğitim kurulu gibi makamlara atama yapar. Eğer Ciattarelli galip gelirse, Trump’ın kendisini bir “Jersey adamı” olarak tanıtmasını, Newark’ın batısındaki golf kulübüne daha sık gelmesini, New York’a meydan okumasını ve kendisini ünlü eden ama başkanlıklarını küçümseyen bu şehirle alay etmesini bekleyin. ■
