Shirai: “Doların Rezerv Para Statüsü Sarsılmaz” – Japonya, Alternatif Yatırım Alanı Bulamıyor
(BOJ) politika yapıcısı Sayuri Shirai, ABD Hazine tahvillerinde son dönemde yaşanan büyük satış dalgalarının ardından yaptığı açıklamada, Japonya’nın elindeki devasa dolar varlıklarını satmasının pek olası olmadığını, çünkü buna gerçek bir alternatif bulunmadığını belirtti. Shirai’ye göre, doların rezerv para birimi statüsü hâlâ sarsılmaz durumda.
Şu anda Keio Üniversitesi’nde görev yapan Shirai, Reuters’a verdiği röportajda, “Japonya büyük ihtimalle elindekileri satmadı çünkü satın alabileceği başka bir şey yok,” dedi. Ona göre, Japonya dahil olmak üzere pek çok ülke hâlâ rezervlerinde euro değil, doları tutmak istiyor. Bu açıklama, Nisan ayında yaşanan tahvil satışları sonrası Japonya ve Çin’in ABD Hazine varlıklarını azaltmış olabileceği yönündeki spekülasyonlara da cevap niteliğinde.
“Doların Alternatifi Yok”
Shirai, doların küresel rezerv para statüsünün arkasında ABD sermaye piyasalarının derinliği, yüksek likidite ve teknolojik rekabet gücü olduğunu vurguladı. “Doların bu pozisyonu şu anda ciddi biçimde sarsılabilecek bir durumda değil,” diyerek, özellikle gelişmiş ve güvenli yatırım araçlarına erişimin sınırlı olduğu bir dünyada doların ayrıcalıklı konumunu koruduğunu ifade etti.
ABD Başkanı Donald Trump’ın 2 Nisan’daki kapsamlı gümrük tarifesi duyurusunun ardından finans piyasalarında yaşanan çalkantılar, bir yandan doların “güvenli liman” rolüne dair yeni soru işaretleri doğurdu. Ancak Trump’ın daha önceki “güçlü dolar şikayetleri”, Washington’un dolarda daha zayıf bir seviye tercih edebileceği yönündeki spekülasyonları da beraberinde getirdi.
Euro’nun Geleceği ve Kısıtları
Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde, Avrupa Birliği’nin mali ve güvenlik yapısında reformlar yapılması hâlinde, euro’nun dolara karşı potansiyel bir alternatif olabileceğini savunuyor. Ancak Shirai, bu görüşe karşı daha eleştirel bir tutum sergiliyor:
“Avrupa şu anda siyasi olarak parçalanmış durumda. Ayrıca bölgedeki sermaye piyasalarının derinliği de yetersiz. Bu nedenle, euro’nun rezerv para statüsünde dolara gerçek bir alternatif olması oldukça zor.”
Asya’da Çin Yuanı Güçleniyor
Shirai, Avrupa’nın Asya için coğrafi olarak uzak ve ticaret bakımından sınırlı bir aktör olduğunu söylerken, Çin’in yuan bazlı ticaret hacmini artırarak bölgedeki etkisini pekiştirdiğini ifade etti. “Çin, Asya’da artık giderek daha fazla yuan kullanarak ticaret yapıyor. Bu da bölgesel para olarak yuanın etkisini artırıyor,” dedi.
Ancak buna rağmen Shirai, doların Asya’da hâlâ baskın olduğunu ve bu pozisyonunu yakın vadede kaybetmeyeceğini de vurguladı.
Dolar Hâlâ Küresel Lider – Rakamlarla Durum
Uluslararası Para Fonu (IMF) verilerine göre:
- Dolar, uluslararası rezervlerin %58’ini oluşturuyor (son 25 yılın en düşük seviyesi),
- Euro %20 ile ikinci sırada,
- Japon yeni %5,8,
- Çin yuanı ise sadece %2 seviyesinde bulunuyor.
Bu veriler, doların payının uzun vadede düşse de, hâlâ açık ara önde olduğunu gösteriyor.
Değişim Yavaş, Statü Hâlâ Güçlü
Shirai’nin açıklamaları, Japonya gibi gelişmiş ekonomilerin rezerv stratejilerinde henüz ABD varlıkları dışında güvenli bir liman bulamadığını ortaya koyuyor. Euro’nun yapısal sorunları, Çin yuanının küresel sınırlamaları ve diğer para birimlerinin zayıf likiditesi göz önünde bulundurulduğunda, doların kısa vadede rezerv para statüsünü sarsacak bir gelişme ufukta görünmüyor.
Ancak Çin’in ticarette yuan kullanımını artırması ve ABD’nin iç ve dış politikalarındaki belirsizliklerin sürmesi, önümüzdeki yıllarda bu dengenin kademeli şekilde değişip değişmeyeceği sorusunu gündemde tutmaya devam edecek.
