Bugün İstanbul’da, İran ve Avrupa’nın önde gelen ülkeleri (E3 – Birleşik Krallık, Fransa ve Almanya) arasında daha önce gerçekleşmemiş kritik düzeyde bir nükleer müzakere turu başladı. Görüşmelerin amacı, İran’ın nükleer programına dair diplomatik çıkmazı çözmek ve yeni yaptırımların uygulanmasını önlemek.
- Zirve, İran’ın İstanbul’daki konsolosluğunda, 25 Temmuz 2025 Cuma sabahı itibarıyla yüz yüze müzakereleri başlattı. Bu, ABD ve İsrail’in Haziran ayında İran nükleer tesislerine yönelik operasyonlarından sonra ilk doğrudan temas oldu.
- İran Dışişleri Bakanı Abbas Araqchi ve Avrupa heyeti arasında dört saat süren toplantılar gerçekleşti; taraflar görüşmelerin “ciddi, samimi ve ayrıntılı” olduğunu belirtti.
- Avrupalı diplomatlar, İran’ın IAEA ile yeniden işbirliği yapmaması durumunda, 2015 nükleer anlaşmasında yer alan “snapback” mekanizmasını aktif hale getirip yaptırımları yeniden devreye sokabileceklerini açıkladı.
- İran ise uranyum zenginleştirmeye devam edeceğini, bunun “müzakereye kapalı bir ulusal hak” olduğunu yineledi.
| Açıklama | |
|---|---|
| Zirve Lokasyonu | İran Konsolosluğu—İstanbul |
| Temsilciler | İran Vekil Dışişleri Bakanı + E3 ülkeleri heyeti |
| Temel Konular | İran’ın nükleer faaliyetleri, yaptırımların yeniden uygulanması, IAEA işbirliği |
| “Snapback” Uyarısı | Görüşme başarısız olursa Ağustos sonuna kadar yaptırımlar geri gelebilir |
| İran’ın Tavrı | Müzakerelere açık, ancak uranyum zenginleşmesini sürdüreceğini vurguluyor |
- İstanbul, jeopolitik açıdan kritik bir pazarlık atmosferine sahne oluyor. Batı ile İran’ın yeniden diplomasi kapısını aralaması, küresel jeopolitik riskleri azaltma potansiyeli taşıyor.
- Bu zirve, enerji güvenliği, finansal piyasaların istikrarı ve piyasalar üzerinde risk priminin nasıl formüle olacağı açısından büyük önem taşıyor.
- Eğer diplomatik ilerleme kaydedilirse, ABD-İran gerilimi gevşeyebilir; bu da petrol fiyatları, enerji arz güvenliği ve küresel sermaye akımları üzerinde doğrudan etkili olabilir.
- Aksi halde E3 ülkeleri tarafından yeniden aktif hale getirilecek snapback mekanizması, İran’a yönelik yaptırımların hızla geri gelmesi anlamına gelir ve bölgesel istikrarın yeniden tehlikeye girmesine yol açabilir.
Sonuç
İstanbul’daki bu önemli zirve, İran nükleer meselesine dair diplomatik çıkmazı çözmeye çalışan bir dönüm noktası niteliğinde. Hem Türkiye’nin ev sahipliği hem de Avrupa ile İran heyetlerinin yüz yüze görüşmesi, krizin diplomatik kanaldan çözümü için bir umut olarak öne çıkıyor. Görüşmelerin seyri, gelecek aylarda küresel politikaları ve piyasaları yakından ilgilendiren sonuçlara yol açabilir.
- Golden Swan Abone Ayrıcalıkları -
