Giriş: Londra’nın en büyük havaalanı olan Heathrow, yakınlardaki bir elektrik trafo merkezinde çıkan yangın nedeniyle tamamen kapandı. 1.300’den fazla uçuşun iptal edilmesi ile birlikte, yüz binlerce yolcu büyük mağduriyet yaşarken, olay İngiltere’nin kritik altyapı planlamasını da yeniden gündeme taşıdı. Elektrik kesintisinin birkaç saat içinde giderilebileceği belirtilse de, havaalanının en az Cuma gecesine kadar kapalı kalacağı açıklandı.
Yangının Sebebi ve Etkisi
Yangın, Hayes bölgesindeki trafo merkezinde başladı ve 25.000 litre soğutma yağı alev aldı. Londra İtfaiyesi, yangının büyük ölçüde kontrol altına alındığını belirtse de, trafo merkezinin %10’unda hâlen yangının sürdüğü bildirildi. Yangının neden çıktığı hâlen bilinmiyor. Ancak, endüstri kaynakları, transformatör içindeki çelik parçaların aşırı ısınması veya kablo yalıtımlarının bozulması gibi teknik arızaların olası sebepler olduğunu belirtti.
Metropolitan Polisi ve Terörle Mücadele Birimi, olayın büyüklüğü ve altyapıya etkisi nedeniyle soruşturma yürütüyor, ancak şu ana kadar sabotaj şüphesi bulunmadığı ifade edildi.
Yedek Sistemler Neden Yetersiz Kaldı?
Heathrow yetkilileri, havaalanında yedek enerji sistemlerinin mevcut olduğunu, ancak bu sistemlerin havaalanının tamamını çalışır hâlde tutmaya yetecek kapasitede olmadığını açıkladı. Bir yönetici, havalimanının “küçük bir şehir kadar elektrik tükettiğini” ifade ederek, yedek jeneratörlerin uçakların güvenli inişi gibi kritik işlevler için tasarlandığını, tam operasyon için yeterli olmadığını vurguladı.
Yolcular ve Havayolları Üzerindeki Etkiler
200.000’den fazla yolcu doğrudan etkilendi. Uçuşları iptal edilen yolcular, alternatif uçuş bulmakta zorluk çekerken, Gatwick ve London City gibi diğer havaalanları bazı uçuşları kabul etmeye başladı. British Airways, etkilenen yolcuları farklı rotalara yönlendirmeye çalışıyor; bazı yolcular Miami üzerinden 20 saatlik dolaylı uçuşlara yönlendirildi. Yolcular, yeterli bilgilendirme yapılmamasından da şikâyetçi.
İngiltere hükümeti, havayollarına, yolculara geri ödeme ya da aynı şartlarda alternatif uçuş sunma yükümlülüklerini hatırlattı.
Altyapı Planlamasına Yönelik Eleştiriler
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) Başkanı Willie Walsh, Heathrow’un tek bir enerji kaynağına bağımlı olmasını “açık bir planlama başarısızlığı” olarak nitelendirdi. İngiltere Enerji Bakanı Ed Miliband da olayın ardından “böylesine önemli ulaşım merkezlerinin dayanıklılığına” tekrar bakılması gerektiğini kabul etti.
Downing Street, bu tür altyapı felaketlerinin tekrar yaşanmaması için “sorulması gereken ciddi sorular olduğunu”belirtti.
Sigorta ve Ekonomik Etkiler
Uzmanlar, yangının havaalanı sahası dışında gerçekleştiği için, sigorta poliçelerinin muhtemelen devreye girmeyeceğini ifade etti. Hem Heathrow’un hem de havayolu şirketlerinin zararı kendi bütçelerinden karşılamasıgerekecek.
Olayın ekonomik etkisi tam olarak ölçülemese de, 2010’da benzer şekilde kar yağışı nedeniyle yaşanan aksaklıkların İngiltere ekonomisine günlük 280 milyon sterline mal olduğu hatırlatıldı.
Sonuç:
Heathrow’daki kriz, modern havaalanlarının ne kadar kırılgan olabileceğini ve enerji altyapısının önemini tekrar gözler önüne serdi. Soruşturmalar devam ederken, önümüzdeki günlerde uçuşlarda süregelen aksaklıklar bekleniyor. Olay, yalnızca teknik bir arıza olmanın ötesinde, kritik altyapı planlamasında sistemsel bir zafiyeti de ortaya çıkardı. Hükümetin ve özel sektörün, bu tür olaylara karşı daha güçlü acil durum ve yedekleme sistemleri geliştirmesi artık kaçınılmaz.