Dolar–Getiri Bağlantısı Kopuyor: Piyasalarda Yeni Bir Kırılmanın Eşiğinde miyiz?
14 Mayıs 2025 — Küresel döviz ve tahvil piyasalarında alışıldık dengeler değişmeye başlıyor. ABD doları (DXY) ile 10 yıllık Hazine tahvili getirileri arasındaki geleneksel korelasyon bozulma sinyalleri veriyor. Uzun yıllardır geçerli olan “getiri arttıkça dolar güçlenir” kuralı, son haftalarda yerini kafa karıştırıcı bir ayrışmaya bıraktı. Bu gelişme, sadece teknik bir sapma değil; aynı zamanda küresel sermaye akışlarında, ABD’ye duyulan güven düzeyinde ve Fed’in para politikasına ilişkin beklentilerde derin bir sorgulamanın başladığını gösteriyor.
🔍 DXY Nedir, 10 Yıllık Tahviller Neyi Gösterir?
ABD Dolar Endeksi (DXY), doların başlıca altı para birimine karşı değerini ölçen bir göstergedir. Özellikle euro, yen ve pound karşısındaki performansı üzerinden doların genel gücünü yansıtır.
10 yıllık ABD Hazine tahvili getirisi ise, yalnızca yatırımcıların enflasyon ve büyüme beklentilerini değil, aynı zamanda ABD ekonomisinin genel risk algısını gösteren kritik bir finansal göstergedir. Genellikle tahvil getirisi arttığında, dolar da güçlenir. Çünkü daha yüksek faiz, yabancı yatırımcıları ABD varlıklarına çeker.
📉 Ancak Şimdi Bu Bağlantı Kopuyor
2025 baharı itibarıyla, 10 yıllık tahvil getirisi %4,50’nin üzerine çıkmasına rağmen DXY endeksi düşüş eğilimine girdi. Bu ters yönlü hareket, piyasaların artık yalnızca faiz seviyelerine değil, daha derin ekonomik ve politik dinamiklere tepki verdiğini ortaya koyuyor.
- Normalde: Tahvil getirisi yükselirse dolar da yükselir.
- Şimdi: Getiri yükseliyor ama dolar düşüyor.
Yukarıdaki grafikte, 2024 başından itibaren ABD 10 yıllık tahvil getirisi (kırmızı kesikli çizgi) ile DXY dolar endeksinin (mavi çizgi) zaman içindeki hareketi görülüyor. Normalde bu iki gösterge birbirine paralel ilerlerken, son dönemdeki ayrışma dikkat çekici: Tahvil getirileri yükselmesine rağmen dolar endeksi yatay ya da zayıf seyrediyor. Bu kopma, doların güven temelli algısının zedelendiğine ve klasik faiz–kur ilişkisinin sorgulanmaya başladığına işaret ediyor.
Bu kopuşun arkasında birkaç önemli neden var:
⚠️ 1. ABD’ye Güven Zedeleniyor: Sadece Getiri Yetmiyor
ABD’nin borç yükü 35 trilyon doları aşarken, yatırımcılar artık yalnızca getirinin yüksek olmasına değil, bu getirinin sürdürülebilir olup olmadığına bakıyor. Dolarla borçlanan gelişmekte olan ülkeler, faiz farkına rağmen dolar alımına eskisi kadar hevesli değil.
Ayrıca, Trump yönetiminin agresif tarife ve ticaret politikaları, ABD’yi küresel ticaret sisteminden izole eden bir güç gibi konumlandırıyor. Bu durum, doların rezerv para olarak cazibesini zayıflatıyor.
⚠️ 2. Küresel Rezerv Dağılımı Değişiyor
Çin, Hindistan ve bazı BRICS ülkeleri, dolar rezervlerini azaltarak altın, euro ve yerel paralarla takas sistemlerine yöneliyor. Bu trend, dolar talebinde yapısal bir azalmaya neden oluyor. Doların, yalnızca yüksek getiri sunması bu ülkeler için yeterli olmuyor.
“Artık yatırımcı sadece ne kadar kazanırım diye değil, ne kadar güvende olurum diye düşünüyor.” — Piyasa analistleri
⚠️ 3. Fed Yeterince Şahin Olamıyor mu?
Enflasyonda yavaşlama sinyalleri gelse de, piyasa hala Fed’in faiz artırma konusunda “gecikmeli” hareket ettiğine inanıyor. Bu da tahvil getirileri yükselse bile, doların güvenli liman algısını desteklemiyor.
Ayrıca, artan bütçe açıkları ve 2025 seçim sürecindeki mali belirsizlikler, yatırımcıların Fed’in bağımsızlığına dair endişelerini artırıyor. Böylece “yüksek getiri ama zayıf güven” çelişkisi oluşuyor.
💣 Peki Bu Ne Anlama Geliyor?
Bu bağlantı kopması iki kritik senaryoyu gündeme getiriyor:
A) Faizler Daha da Yükselmek Zorunda Kalabilir
Eğer dolar istikrarını kaybederse, Fed daha agresif bir faiz politikasına zorlanabilir. Bu da reel ekonomiyi yavaşlatacak ve resesyon riskini artıracaktır.
B) Dolar Daha Derin Bir Satış Dalgasıyla Karşılaşabilir
Eğer Fed müdahale etmezse, doların değer kaybı hızlanabilir. Özellikle gelişen piyasalar ve emtia fiyatları bu ortamdan etkilenebilir. Doların düşmesi, altın ve bitcoin gibi alternatif varlıklara yönelimi hızlandırabilir.
🎯 Sonuç: Dolar Artık Sadece Faizle Yönetilmiyor
DXY ile 10 yıllık tahvil getirisi arasındaki bu kopma, küresel sistemde yeni bir döneme geçildiğini gösteriyor. Sadece faiz artırmak artık doları kurtarmaya yetmeyebilir. Yatırımcılar artık sadece ne kazandıklarına değil, neye güvendiklerine de bakıyor.
Bu kırılma, önümüzdeki dönemde ABD merkezli finansal sistemin yapısal zayıflıklarıyla daha sık yüzleşeceğimizin habercisi olabilir.
