• Wall Street bankaları ile yapılan SRF zirvesi, likidite sıkışmasının Fed radarına girdiğini gösteriyor.
• Fed, “SRF’yi kullanmaktan çekinmeyin” mesajıyla piyasa faizlerinin kontrolden çıkmasını önlemeye çalışıyor.
• Beklenenden düşük SRF kullanımı, bankaların stres altında bile Fed’e gitmekten kaçındığını ortaya koyuyor.
FED, WALL STREET’İ masaya çağırdı – Likidite sinyalleri kızarıyor
New York Fed Başkanı John Williams’ın bu hafta Wall Street’in birincil aracı kurumlarını kapalı kapılar ardında toplaması, para piyasalarındaki “sessiz kırılmanın” resmileşmesi anlamına geliyor. Görüşmenin merkezinde ise Fed’in 2021’den beri elinde tuttuğu ama uzun süre raflarda kalan sabit repo kolaylığı, yani SRF (Standing Repo Facility) vardı.
Toplantıyı doğrulayan New York Fed sözcüsü, bu hamlenin SRF’nin faiz kontrolündeki rolünü yeniden ayarlamak ve kurumların geri bildirimini almak için yapıldığını söyledi. Para politikasının teknik tim lideri Roberto Perli ise daha açıktı:
“Likidite ihtiyacın varsa SRF’yi kullan. Büyük ölçekli kullanım bile sorun değil.”
Bu ifade, Fed’in çekirdek mesajını netleştiriyor:
Likiditeyi kaybetmeyin, Fed’den alın.
SRF Nedir?
SRF, basitçe söylemek gerekirse:
Bankanın elindeki tahvili Fed’e verip anında nakit aldığı acil likidite musluğu.
Amaç, kısa vadeli faizlerin kontrolden çıkmasını engellemek ve ani likidite sıkışmalarında piyasanın sert kırılmasını önlemek.
Normalde bankalar repo piyasasında fonlanır. Ama stres artarsa faizler zıplar. SRF devreye girer:
“Tahvilini getir, nakdini al, faizi sakinleştir.”
Likidite daralıyor – FED masaya indi
Ekim toplantısı öncesi üç kritik sinyal aynı anda yanmıştı:
• Para piyasası faizlerinde yükseliş
• Federal fonlama oranında yukarı sapma
• SRF kullanımında ilk ciddi hareket
Bu üçlü, Fed’in “her şey yolunda” söylemine rağmen, piyasa likiditesinin sessizce daraldığını gösteriyordu.
Bu nedenle toplantının, Fed’in Hazine piyasası konferansı sırasında gerçekleşmesi tesadüf değildi. Wall Street’in en büyük oyuncuları masaya çağrıldı; çünkü repo piyasası ABD finansal sisteminin kalp atışıdır. O kalpte ritim bozulduğunda, Fed monitöre bakmayı bırakır ve odaya girer.
Bankalar neden SRF’den kaçıyor?
Fed yetkilileri özellikle bir noktaya şaşırmış durumda:
SRF daha ucuzken bankalar neden piyasadan daha pahalı borçlandı?
Bu soru kritik. Olası nedenler:
• Fed’den borçlanmanın “stigma” yaratması
• Bankaların bilanço optiğini bozmamak istemesi
• Düzenleyici korkular
• Büyük kurumların SRF’yi teknik olarak kullanmaya hazır olmaması
Bu tablo, Fed’in “repo yangın hortumu”nun itibar sorunu yaşadığını gösteriyor. Fed ne kadar “çekinmeyin” dese de bazı kurumlar SRF’nin kapısına gitmeyi tereddütle karşılıyor.
BSekonomi Yorumu
Repo piyasasındaki stres, 2020 sonrası dönemin en kritik likidite kırılmasına işaret ediyor. Fed’in Wall Street’i masaya çağırması “erken uyarı alarmının” resmi teyidi niteliğinde. SRF’nin çalışmaması, bir sonraki likidite şokunda Fed’in sandığından daha az cephane ile karşı karşıya kalabileceği anlamına geliyor.
