Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 2025 yıl sonu enflasyonu için yüzde 24’lük ara hedef açıklayarak para politikası çerçevesinde önemli bir değişikliğe gitti. Daha önceki enflasyon raporlarındaki tahminlerle aynı seviyede belirlenen bu ara hedef, ilk kez resmi olarak “ara hedef” kavramıyla sunuldu. Amaç, orta vadeli yüzde 5 enflasyon hedefine giden yolda yıl sonu için kısa vadeli çıpalar koymak. TCMB Başkanı Fatih Karahan, bu hedeflerin “taahhüt” niteliğinde olduğunu, olağanüstü durumlar dışında değiştirilmemesi gerektiğini vurguladı.
Bu yaklaşım, klasik “yıl sonu tahminleri” ile fark yaratıyor: tahminler veri akışına göre revize edilebilirken, ara hedefler politika yönlendirmesi ve piyasa beklentilerini sabitleme amacı taşıyor.
Kervan Yolda Düzülür…
- Yüksek enflasyon beklentilerini kırmak ve para politikasının güvenilirliğini artırmak amacıyla kısa vadeli çıpalar oluşturuluyor; ara hedefler ise para politikası patikasının belirlenmesinde referans alınarak, politika faizleri, kredi büyüme limitleri ve diğer sıkılaştırıcı tedbirler aracılığıyla hayata geçiriliyor.
2025 ara hedefi yüzde 24 olarak korunurken, 2026 için hedefin yüzde 12’den yüzde 16’ya yükseltilmesi, TCMB’nin orta vadeli dezenflasyon sürecinde daha temkinli bir patikaya geçtiğini gösteriyor. 2027 hedefi ise yüzde 8’den yüzde 9’a revize edilmiş durumda.
Etkiler…
- Yurtiçi Etki: Kredi büyüme limitlerinin korunması ve TL mevduata yönelim, bankacılık sektörünü sıkı para politikasına uyumlu tutacak.
- Yurtdışı Etki: Portföy girişlerinin mayıs ayında yeniden başlaması, küresel yatırımcıların Türkiye’ye bakışında faiz seviyelerinin cazip bulunduğunu gösteriyor. Ancak enerji ve metal fiyatlarındaki artışlar, dış ticaret kanalıyla enflasyon üzerinde risk oluşturuyor.
Türkiye, kontrol ufkunu 12-24 ay olarak tanımlayarak, para politikasının enflasyon üzerindeki etkilerinin görülebileceği zamanı netleştirmiş oldu. Bu, hem iç yatırımcıya hem dış yatırımcıya öngörülebilirlik sinyali veriyor. Ancak hedeflerin yukarı yönlü revize edilmesi, “yavaş ama sürdürülebilir” dezenflasyon mesajı taşıyor.
Karşılaştırma…
- Eski Çerçeve: Yıl sonu tahmini, veri akışına göre sık revizyon.
- Yeni Çerçeve: Ara hedef, olağanüstü gelişme yoksa sabit.
- Avantaj: Beklentileri yönetme gücü artar, iletişimde netlik sağlar.
- Risk: Hedefe ulaşılamaması durumunda güven kaybı daha büyük olur.
Somut Politika Paketleri
- Para Politikası: Faiz oranlarının sıkı seviyede korunması, ara hedefe ulaşmak için gerekli.
- Kredi Politikası: Ticari kredi büyüme limitlerinin korunması, tüketici kredilerinde özellikle kart kaynaklı büyümenin kontrol altında tutulması.
- Rezerv Politikası: Rezerv biriktirme süreci devam edecek; belirli bir hedef yok ancak döviz likiditesinin güçlendirilmesi amaçlanıyor.
Akılda kalan sorular…
- Ara hedefler piyasa beklentilerini ne ölçüde sabitler?
- TL’ye yönelim eğilimi sürdürülebilir mi?
- Küresel emtia fiyatlarındaki artış hedef patikasını bozarsa, TCMB hedefte esneklik gösterecek mi?
Riskler
- Hizmet Enflasyonu: Öngörülenden yüksek atalet, hedeflere ulaşmayı zorlaştırabilir.
- Kuraklık ve Gıda Fiyatları: Tarımsal arz şokları, kısa vadede fiyat istikrarını tehdit edebilir.
- Küresel Finansal Şoklar: Sermaye akımlarının tersine dönmesi, TL üzerindeki baskıyı artırabilir.
TCMB’nin yeni çerçevesi, uzun bir maratonu etaplara bölmek gibi: 42 kilometrelik hedefe ulaşmak için önce 10, sonra 20 kilometrede ara çizgiler belirlenmiş durumda. Ama parkur engebeli; hava koşulları değişirse tempoyu yeniden ayarlamak gerekebilir.
| Yıl | Önceki Tahmin (%) | Yeni Ara Hedef (%) | Tahmin Aralığı (%) | Değişim Notu |
|---|---|---|---|---|
| 2025 | 24 | 24 | 25 – 29 | Hedef aynı; ilk kez “ara hedef” olarak açıklandı |
| 2026 | 12 | 16 | 13 – 19 | Hedef yukarı revize edildi; dezenflasyon patikası yavaşlatıldı |
| 2027 | 8 | 9 | Belirtilmedi | Hedef hafif yukarı revize edildi |
| Orta Vade | 5 (değişmedi) | 5 | — | Nihai hedef korunuyor; ara hedefler kısa vadeli çıpa olarak belirlendi |
