Dr. Ali Çufadar ve Dr. Artunç Kocabalkan’ın ortak yayını, Türkiye ekonomisinin seyrini grafiklerle masaya yatırdı. Yayında kur oynaklığından enflasyon patikasına, sanayi üretiminden cari dengeye kadar birçok başlık detaylı biçimde tartışıldı. Grafikler üzerinden yapılan değerlendirmeler, kısa vadeli riskler ile orta vadeli fırsatların aynı tabloda görülebildiğini ortaya koydu.
Dr. Ali Çufadar & Dr. Artunç Kocabalkan Yayınından Öne Çıkanlar
Dr. Ali Çufadar’ın son canlı yayında Dr. Artunç Kocabalkan ile paylaştığı grafikler, Türkiye ekonomisinin 2025 yol haritasında öne çıkan fırsat ve riskleri net biçimde ortaya koydu. Grafikler üzerinden yapılan değerlendirmeler, kur dinamiklerinden enflasyon beklentilerine, kapasite kullanım oranından cari açık projeksiyonuna kadar geniş bir çerçeve sunuyor
- Kur oynaklığı ve dezenflasyon süreci eş zamanlı ilerliyor → Sepet kur artışındaki dalgalanmalara rağmen TÜFE’de gerileme sürüyor.
- ÜFE yeniden yükselişe geçti → Üretici fiyatları, maliyet baskılarının geri döndüğünü gösteriyor.
- 2026 sonu için enflasyon beklentisi çift hanelerde sabitlenemiyor → Para politikası güven açığı giderek büyüyor.
Kur Dinamikleri ve Enflasyon İlişkisi
Sepet kur artışları, 2024’ün son çeyreğinde negatife inerken, 2025 başında hızla yükselişe geçmiş. Mart-Nisan 2025’te %4,3’lük sıçrama dikkat çekiyor. Bu hareketin yansıması ikinci grafikteki mevsimsel düzeltilmiş aylık TÜFE verilerinde izleniyor: %2,7 civarına sıkışan aylık enflasyon, kur geçişkenliği riskine işaret ediyor.
TÜFE ve ÜFE Ayrışması
- TÜFE Aralık 2024’te %44,4’ten, 2025 Eylül’ünde %33,3’e kadar gerilemiş durumda. TCMB’nin dezenflasyon patikasına uygun bir trend söz konusu.
- ÜFE ise farklı bir tablo çiziyor: 2025 Mart’ta %22,5’e kadar düşen üretici fiyatları, yeniden yükselişe geçerek %26,6’ya ulaşmış. Bu, ileride tüketici fiyatlarına yansıyacak maliyet baskısını artırıyor.
Beklentiler ve Politika Güven Açığı
2026 sonu için TÜFE beklentisi %18,7’den %20,7’ye çıkmış. Bu, piyasanın TCMB hedeflerine güveninin sınırlı olduğuna işaret ediyor. Aynı şekilde para politikası itibar açığı 2,6’dan 4,7 puana yükselmiş. politika faizi (%40,5) ile beklenen enflasyon (%22,3) arasındaki makas dikkat çekici. Nominal olarak sıkı görünen faiz politikası, beklenti kanadında kredibilite sorununu tam çözememiş
Reel Sektör Göstergeleri
- İmalat sanayi kapasite kullanım oranı 2025 Ağustos’ta %74’e kadar gerileyerek pandemi sonrası en düşük seviyelerine yaklaşmış durumda.
- Sanayi üretim endeksi ise yüksek teknoloji üretiminin keskin artışını gösteriyor. 2025’te yüksek teknoloji üretimi 180 endeks puanına ulaştı; orta-düşük teknoloji üretiminde yatay seyir korunuyor.
Büyüme ve Cari Denge
- Reel GSYH hizmet sektörü öncülüğünde artışını sürdürüyor, tarımda ise 2017’den bu yana durağan seyir dikkat çekiyor.
- Cari işlemler açığı ise 2025 başından itibaren yeniden genişlemeye başlamış. Altın hariç açık görece daha sınırlı olsa da, enerji ve ara malı ithalatı baskı yaratıyor.
Genel Değerlendirme
Dr. Ali Çufadar’ın grafiklerle öne çıkardığı tablo, Türkiye ekonomisinin iki yönlü baskı altında olduğunu gösteriyor:
- Bir yandan dezenflasyon süreci TÜFE’de başarı sağlarken,
- Diğer yandan ÜFE ve kur oynaklığı orta vadeli riskleri canlı tutuyor.
Fonksiyonel büyüme için yüksek teknoloji üretiminin ivmesi umut verici olsa da, para politikası güven açığı ve cari denge kırılganlığı dikkatle izlenmesi gereken alanlar olarak öne çıkıyor.
