BS Ekonomi Bağımsız Medyasını Destekleyin
Eğer abone iseniz giriş yapınız.
Son dönemde Cumhuriyetçilerin, Donald Trump’ın kendilerini bütçe açıkları, ticaret ya da başkanlık yetkilerinin sınırları konusunda ikiyüzlü duruma düşürdüğüne itiraz etmeleri bile haber değeri taşıyor. Ancak Teksaslı muhafazakâr senatör Ted Cruz, yakın zamanda ifade özgürlüğü konusunda sergilediği tutarlılıkla dikkat çekici bir örnek oluşturdu. Bir zamanlar solun “iptal kültürü” ile alay etmekten gurur duyan muhafazakârların bir kısmı, hükümetin geç saatlerde yayın yapan komedyen Jimmy Kimmel’ı susturmak için televizyon kanalına baskı yapmasını kutlarken, Cruz bunu “cehennem kadar tehlikeli” diye kınadı. 19 Eylül’de yayımlanan “Verdict with Ted Cruz” adlı podcast’inde, savunusunu yüksek ilkeler üzerinden değil, daha araçsal bir mantıkla yaptı: “Şimdi Jimmy Kimmel’ı tehdit etmek iyi hissettirebilir, evet,” dedi, “ama bu yöntem Amerika’daki her muhafazakârı susturmak için kullanıldığında pişman olacağız.”
Bu sözler açıkça Trump yönetimine “yolunuzu düzeltin” mesajıydı. Ancak Cumhuriyetçiler, Cruz’un uyarısından farklı bir sonuç da çıkarabilir: Trump’ın attığı birçok adımda olduğu gibi, Demokratların yeniden iktidara gelmesini engellemek için her şeyi yapmaları gerektiğini. Zira Demokratlar, iktidarı aldıklarında Trump’ın yöntemlerini bu kez Cumhuriyetçilere karşı kullanabilir.
Trump, düşmanlarını cezalandırmak için makamını daha önce benzeri görülmemiş şekilde kullanıyor. Bu eylemler başlı başına kaygı verici olsa da, daha da önemlisi siyasetin yalnızca algılanan değil, aynı zamanda gerçek risklerini de artırıyor olması. Trump’ın iktidarı kullanma biçimi, iktidarı elde tutmanın siyasi aktörler için ne kadar hayati olduğunu yeniden tanımlıyor. Bunun nereye varacağı kesin değil; fakat Amerikan siyasetinde teşvikleri keskinleştirdiği açık.
Eskiden seçim kaybetmek ağır bir yenilgiydi, ancak mağlup yöneticiler genellikle büyük şirketlerde kârlı işler, saygın düşünce kuruluşlarında veya üniversitelerde görev bulabilir, bir sonraki siyasi fırsatı bekleyebilirdi. Bu düzen sıcak ve zaman zaman yozlaştırıcıydı ama aynı zamanda istikrar sağlıyordu. Görevden ayrılan biri için iyi bir hayat vardı; kamuya dönüş şansı da.
Bugün ise iktidardan düşenler, cezai soruşturmalarla karşı karşıya kalma riski taşıyor. Trump’ın Konut Finansmanı Kurumu Direktörü Bill Pulte, rakiplerinin ipotek kayıtlarında hata arıyor ve üç dosyayı savcılığa iletti. Ancak gazeteciler, Trump’ın dört kabine üyesinin benzer hatalar yaptığını, ayrıca Pulte’nin babası ve üvey annesinin de aynı durumda olduğunu ortaya çıkardı. Gelecekteki bir Demokrat başkan, parti tabanının baskısıyla misilleme yapmak zorunda kalabilir. Sağda ise Demokratların bu “hukuki savaş” yöntemini önce Trump’ı görevden sonra yargılayarak başlattığı inancı hâkim. Bu, Cumhuriyetçilerin Trump’ın hevesli kovuşturma ve davacılık tutumunun bedelini ödeyeceklerinden daha çok korkmalarına yol açıyor.
Amerikan yönetişim normları hâlâ dirençli çıkabilir. Trump ve en sadık çevresi bile bazı uç iddialarını hayata geçirmiyor. Örneğin Barack Obama ve diğer üst düzey Demokratlar hakkında “vatana ihanetin inkâr edilemez kanıtlarını” açıkladığını söylemesinin üzerinden iki aydan fazla geçti ama konuya geri dönmedi. Trump’ın Demokratlarla iş yapan hukuk firmalarını felç etme çabalarına direnen avukatlık şirketleri davaları kazandı. Bu, Demokrat yetkililerin şirketlerde iş bulma olanağını da korudu. Kimmel ise 23 Eylül’de yeniden ekranlara döndü ve Trump’la alay etmeyi sürdürdü. Pulte’nin hedef gösterdiği üç Demokrat da henüz suçlanmadı.
Yine de bu yönetim yalnızca sekiz aylık. Trump tarafından atanmış Virginia’lı federal savcı Erik Siebert, 19 Eylül’de, New York Başsavcısı Letitia James’e yönelik ipotek dolandırıcılığı davasını kanıt yetersizliğinden açmayı reddettiği için Trump’ı öfkelendirdi ve istifa etti. Siebert’in ayrıca Trump’ın düşmanı olarak gördüğü eski FBI Direktörü James Comey’i de yargılamaya isteksiz olduğu bildirildi. Trump, sosyal medyada başsavcı Pam Bondi’ye doğrudan seslendi: “Daha fazla bekleyemeyiz. ADALET DERHAL YERİNE GETİRİLMELİ!!!” Washington Post’un haberine göre birkaç gün içinde Comey’e yönelik iddianame hazırlıkları başladı.
Seçim hamleleri
Trump şimdi de ara seçimler öncesinde seçim zeminini değiştirmeye çalışıyor. Tarihi eğilimi tersine çevirmek ve Demokratların Temsilciler Meclisi’ni kazanmasını engellemek istiyor. Bunun için oy kullanma kurallarına yeni kısıtlamalar getirmek ve Cumhuriyetçi eyalet yönetimlerini seçim bölgelerini kendi lehlerine yeniden çizmeye zorlamak peşinde. Trump’ın müttefiklerini ödüllendirmesi, düşmanlarını cezalandırması, bağış toplama konusunda da çarpıcı bir fark yaratıyor: Yılın ilk altı ayı sonunda Trump’ın MAGA Inc adlı komitesi 196 milyon dolara sahipken, Demokratların ana başkanlık fonu Future Forward’ın kasasında yalnızca 2.826 dolar vardı. Yine de Trump bununla yetinmiyor. Demokratların bağış platformu ActBlue hakkında soruşturma başlattı. Charlie Kirk’ün suikastından sonra ekibi, solun destekçisi STK’lara yönelik daha geniş bir saldırıdan söz etmeye başladı. Tehlikeli bir döngü ivme kazanıyor: Cumhuriyetçiler siyasi rakiplerini suçlu gibi gördükçe, onlardan daha çok korkmaları için sebep artıyor.