BS Ekonomi Bağımsız Medyasını Destekleyin
Eğer abone iseniz giriş yapınız.
Hepimiz iyi niyetli ama yorucu bir misafirin olduğu bir partide bulunduk; ona Jerry diyelim. Jerry’nin hikâyeleri net bir noktaya varmadan dallanıp budaklanır. Çelişkili konuşur, geçmiş başarısızlıklardan yakınır, mevcut durumdan şikâyet eder ve gelecek için hiçbir çözüm sunmaz. Konuşur ama dinlemez. Herkes Jerry’e acır, ama kimse onun yanında olmak istemez. Onun yarattığı hava herkesi rahatsız eder.
Jerry’nin durumu tam da Demokratların içinde bulunduğu açmazı anlatıyor. Demokratlar ipin ucunu kaybetti ve bu belli oluyor; parti kayıtlarını eyalet bazında izleyen 30 eyaletin tamamında son dört yılda gerileme yaşandı, toplamda 4,5 milyonluk negatif bir seçmen kaydı değişimi söz konusu.
Bir zamanlar Amerikan iyimserliğini temsil eden parti artık sürekli karamsar görünüyor. Eskiden büyümeyi ve olasılıkları savunan Demokratlar, şimdi çöküşü yönetmeye ve kıtlığı yeniden dağıtmaya odaklanıyor. Yapılabilecekleri anlatmak yerine yapılamayacakların partisi haline geldiler. Daha da kötüsü, kendi rotalarını çizmek yerine sürekli Cumhuriyetçilerin hamlelerine tepki veren çaresiz bir partiye dönüştüler.
Eski enerjilerini yeniden kazanabilmek için Demokratların genç liderlere kulak vermesi gerekiyor. Bu o kadar da zor değil; gerek kokteyl partilerinde gerek siyasette insanlar özgünlüğe, iyimserliğe ve dinleyen, başkalarına saygı gösteren kişilere yönelir. Bahaneler üreten, şikâyet eden, üstten konuşan kişilerden ise uzaklaşırlar. Demokratlar dinamik genç yeteneklerini harekete geçirip Amerikalıların en önemli sorunlarına sağduyulu çözümler sunabilirse, yarattıkları hava mükemmel olabilir.
Demokrat senatörler, kongre üyeleri, valiler ve belediye başkanlarıyla yapılan görüşmeler bir çelişkiyi ortaya koyuyor. Özel sohbetlerde hepsini özgün ve pratik çözümlerle dolu buldum. Ama grup ortamına girdiklerinde temkinli ve güvensizleşiyorlar. Bunun kaynağı korku—soldan “satılmış”, sağdan “radikal” damgası yemekten ve çıkar gruplarının hedefi olmaktan dehşete düşüyorlar. Bu korku onları felç ediyor, özgünlüklerini aktarmalarını ve cesur değişimlerin savunucusu olmalarını engelliyor. Amaçlı eylemin değil, sürekli kaygının partisi haline geldiler.
Seçmenler kira ödeyebilme kaygısıyla uyanıyor, hükümetin yarattığı bürokratik engellerden bıkıyor, çocuklarının kendilerinden daha iyi fırsatlara sahip olamayacağından endişeleniyor. Demokratlar bu kaygılara belirsiz, süslü ama plansız söylemlerle yanıt verince kitlelerini kaybediyorlar.
Amerikalılar pastanın küçülen dilimleriyle değil, büyümesiyle ilgilenen bir parti istiyor. Bu da işlerin yapılması demek: daha hızlı konut inşaatı, daha çok iyi iş, daha fazla refah yolu. Konut sorununu ele alalım. Genç öğretmenler çalıştıkları bölgelerde yaşayacak ev bulamıyor. Hemşireler hastane yakınlarındaki evler servet değerinde olduğu için iki saat yol gidiyor. Küçük işletme sahipleri işçi bulamıyor çünkü çalışanlar yaşayacak yer bulamıyor. Konut inşaatını zorlaştıran çıkar gruplarının düzenlemelerini kabullenmek ve seçmenleri kendi haline bırakmak, Demokratları yabancılaştırdı. Parti en önemli kesim hariç her çıkar grubuna teslim oldu: yaşamak için eve ihtiyacı olan insanlar.
Aynı sorun girişimciliği de eziyor. Düşük gelirli çalışanlar ve yeni iş kurmak isteyenler çelişkili, mantıksız kurallar ve bürokrasi yüzünden zorlanıyor. Bazı eyaletlerde saç örücüler 500 saatlik eğitim almak zorunda. New York’ta yiyecek kamyonu izinleri için on yıllık bekleme listeleri oluştu, bu da mevcut izin sahiplerinden yüksek fiyatlara izin kiralanan yasadışı bir ikincil pazar yarattı. Demokratlar Amerikan Rüyası’nı savunduklarını iddia ederken onun gerçekleşmesini zorlaştırıyor. Hatta demokrat-sosyalist belediye başkan adayları bile küçük işletme düzenlemelerini azaltmayı savunuyorsa, belki de partinin kulak verme zamanı gelmiştir.
“İşleri halletme” zihniyeti yalnızca konut değil, Demokratların önem verdiğini iddia ettiği her meseleye uygulanmalı. İklim değişikliği mi? Nükleer santralleri ve enerji hatlarını engellemeyi bırakın. Ekonomik hareketlilik mi? İnsanların iş kurmasını engelleyen lisans şartlarını azaltın. Altyapı mı? Herkesin ihtiyaç olduğunu kabul ettiği projeler için beş yıl çevre değerlendirmesi yapmak yerine yolları ve köprüleri inşa edin.
Demokratların kaynağına bakmadan mantıklı politikalara sahip çıkması gerekiyor. Cumhuriyetçiler işe yarar bir şey önerirse, alın ve daha iyisini yapın. Göç buna iyi bir örnek. Amerika’nın iltica süreci gerçekten bozuk; bunu onarmak için iki partili çalışmak öncelik olmalı. İş dünyası liderleri istihdam yaratmaya engel olan düzenlemeleri işaret ediyorsa, onları düzeltin. Yerel belediye başkanları izin sürelerini yarıya indirmenin yolunu bulduysa, yeniliklerini ülke geneline taşıyın.
İyimserlik için nedenler var. Ohio’da Demokratların yönettiği Cincinnati, imar reformları yaptı ve ailelerin uygun fiyatlı ev bulmasını kolaylaştırmak için bir fon kurdu. Maryland’de “Feds to Eds” programı, işten çıkarılan federal çalışanlara öğretmenlik lisansı için hızlı geçiş sağlayarak öğretmen açığını hafifletiyor. Ülke genelinde genç Demokrat liderler verimlilik, pragmatizm ve iş dünyasıyla ortaklık sayesinde sonuç alabileceklerini gösteriyor.
Demokratların bir seçimi var: işleri yoluna koyan öncü liderleri kucaklamak ya da neden olmadığının bahanelerini üreten parti olarak kalmak. Amerikalılar bozuk sistemlerden bıkmış, şikâyetlerini görmezden gelen ya da yanlış anlayan liderlerden usanmış durumda. Daha az süreç, daha çok ilerleme istiyorlar.
Hem ilkeli hem pratik, hem şefkatli hem yetkin olmayı başarabilen parti Amerikan siyasetinin gelecek neslini yönetecek. Bunu yapamayan parti ise Jerry’nin her zaman düştüğü noktada olacak: Boş bir odaya konuşurken herkes daha iyi sohbetlerin olduğu yerlere çoktan geçmiş olacak.■