
• Çin, vatandaşlarına “yakın gelecekte Japonya’ya gitmeyin” uyarısı yaptı.
• Krizin nedeni: Japonya Başbakanı Sanae Takaichi’nin Çin’in Tayvan’a müdahalesini “Japonya için varoluşsal tehdit” olarak tanımlaması.
• Pekin sözlerin geri çekilmesini istedi ve “Japonya sonuçlarına katlanır” mesajı verdi.
Çin ile Japonya arasında son günlerde tırmanan diplomatik gerilim, Pekin’in vatandaşlarına yaptığı seyahat uyarısıyla yeni bir boyuta taşındı. Çin yönetimi, “güvenlik koşulları ve mevcut siyasi atmosfer” gerekçesiyle vatandaşlarının yakın vadede Japonya’ya gitmemelerini istedi.
Kriz, Japonya Başbakanı Sanae Takaichi’nin parlamentoda yaptığı sert açıklamalarla başladı. Takaichi, Çin’in Tayvan’a olası bir askeri operasyonunun “Japonya için varoluşsal bir tehdit” oluşturabileceğini, böyle bir durumda Tokyo’nun askeri olarak devreye girebileceğini söyledi. Bu çıkış, Pekin’de büyük tepki yarattı.
Çin Dışişleri Bakanlığı, Takaichi’nin ifadelerini ülkenin içişlerine “ağır ve kabul edilemez bir müdahale” olarak tanımladı ve Başbakan’ın sözlerini geri çekmesini talep etti. Açıklamada Japonya’ya yönelik sert bir mesaj da yer aldı: “Bu söylemler devam ederse Japonya sonuçlarına katlanır.”
Çin’in seyahat uyarısı, diplomatik tansiyonun artık güvenlik refleksine dönüştüğünü gösteriyor. Pekin, Japonya’daki Çin vatandaşlarının “gelişmeleri dikkatle izlemesi, kalabalık siyasi alanlardan uzak durması ve gerekirse ülkeye dönmesi” yönünde bilgilendirme yaptı.
Tokyo ise geri adım atmış değil. Japon hükümeti, Tayvan çevresindeki askeri dengeyi Japonya’nın ulusal güvenliği açısından kritik gördüğünü vurgulayarak pozisyonunu koruyor. Japon basınında, Pekin’in tepkisinin “beklenenden daha sert” olduğu yorumları yapılıyor.
Ekonomik cephede ise tablo karmaşık. İki ülke arasındaki tedarik zincirleri, teknoloji ortaklıkları ve karşılıklı yatırımlar zaten kırılgan bir yapıdayken, bu gerilim iş dünyasında yeni risk değerlendirmelerine yol açmış durumda. Turizm ve iş seyahatleri trafiği özellikle kısa vadede baskı görebilir.
Asya’da jeopolitik tansiyon yeniden yükseliyor: Bir tarafta Tayvan ekseni, diğer tarafta Çin-Japonya hattında sertleşen söylemler… Bölgenin ekonomi-politik dengeleri, iki ülke arasındaki bu son krizle birlikte bir kez daha stres altında.
