Dünya ekonomisini tehdit eden ABD–Çin ticaret savaşıyla ilgili görüşmeler, bu hafta sonu İsviçre’nin Cenevre kentinde ikinci gününde de devam etti. ABD Başkanı Donald Trump’ın yeniden göreve gelmesiyle birlikte artan tarifelerin gölgesinde yürütülen müzakereler, taraflar arasında yüz yüze gerçekleşen ilk temas olma özelliğini taşıyor.
Cumartesi günü sekiz saat süren görüşmelerin ardından, Pazar günü Cenevre Gölü kıyısındaki Cologny banliyösünde kapalı bir villada yaklaşık 3,5 saatlik yeni bir toplantı daha yapıldı. Çin Başbakan Yardımcısı He Lifeng ve ABD Hazine Bakanı Scott Bessent liderliğindeki ekipler, ticaret savaşının nasıl sınırlandırılabileceğini görüştü. Toplantılar, İsviçre’nin tarafsızlık geleneği çerçevesinde diplomatik bir zemin oluşturmayı amaçladı.
Trump: “Büyük ilerleme kaydedildi”
ABD Başkanı Donald Trump, Truth Social üzerinden yaptığı paylaşımda, görüşmeleri “olumlu” olarak değerlendirdi. “Bugün İsviçre’de Çin ile çok iyi bir toplantı oldu. Birçok şey tartışıldı, çoğu kabul edildi” diyen Trump, “BÜYÜK İLERLEME KAYDEDİLDİ!!!” ifadeleriyle beklentileri artırdı. Ancak ilerlemenin içeriğine dair ayrıntı verilmedi.
Beyaz Saray ekonomi danışmanı Kevin Hassett ise Fox News’e yaptığı açıklamada, Çin’in ABD ile ticari ilişkileri yeniden düzenlemeye “çok, çok istekli” olduğunu söyledi. Hassett ayrıca, bu hafta içinde başka ülkelerle de yeni dış ticaret anlaşmaları duyurulabileceğini ifade etti.
Yüzde 145’lik gümrük vergisi tartışma konusu
Ocak ayında ikinci kez başkanlık görevine başlayan Trump, Çin’den yapılan ithalata uygulanan gümrük vergilerini %145’e çıkarmıştı. Bu hamle, Pekin yönetimi tarafından ağır şekilde eleştirilmiş, Çin ise misilleme olarak ABD ürünlerine %125 oranında vergi getirmişti. Trump son açıklamasında, Çin ürünlerine uygulanacak tarifelerin %80 seviyelerine indirilebileceğini söyleyerek ilk kez bir alternatif oran önerdi.
Çin’in talepleri ve WTO görüşmesi
Pekin yönetimi, ABD’nin diğer ülkelere sunduğu 90 günlük tarife muafiyetinin kendilerine de tanınmasını isterken, Washington’un Çin mallarına uyguladığı tarifeleri düşürmesi ve Çin’in neyi ne kadar satın almasını istediğini daha net ortaya koyması gerektiğini savunuyor. Çin’in resmi haber ajansı Xinhua, ABD’nin “gümrük tarifelerini pervasızca kötüye kullandığını” belirtse de müzakereleri “olumlu ve gerekli” olarak niteledi.
Çin Başbakan Yardımcısı He Lifeng’in ayrıca Pazar günü Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Genel Direktörü ile görüşmesi bekleniyor. Bu görüşmenin, küresel ticaret kuralları çerçevesinde Çin’in konumunu güçlendirmeye yönelik bir hamle olduğu değerlendiriliyor.
Uzmanlar: Atılım beklenmemeli
Ekonomik analistler, Cenevre’deki temasların önemine dikkat çekse de, kısa vadede büyük bir atılım beklemiyor. Taraflar arasında güven düzeyinin hâlâ düşük olduğu, bu nedenle müzakerelerin daha çok pozisyon yoklama niteliği taşıdığı belirtiliyor. Ancak diyalog zemininin korunması, özellikle finans piyasaları açısından olumlu bir sinyal olarak değerlendiriliyor.
Tarafların önümüzdeki haftalarda yeniden bir araya gelmesi bekleniyor. Görüşmelerin somut sonuçlara ulaşıp ulaşamayacağı, hem siyasi irade hem de ekonomik esneklik sınavı olacak.
