Buffett Endeksi 193’e Ulaştı: Tarihin En Yüksek Seviyelerine Yeniden Yaklaştı
ABD hisse senedi piyasalarının toplam değeri ile ülkenin gayri safi yurt içi hasılası (GSYH) arasındaki oranı gösteren ve Warren Buffett’ın sıkça referans verdiği “Buffett Endeksi”, %193 seviyesine ulaştı. Bu oran, pandeminin zirve döneminden sonra yeniden en yüksek ikinci seviyeye işaret ediyor. Göstergenin bu seviyelere çıkması, piyasalarda aşırı değerlenme uyarılarını da beraberinde getirdi.
Buffett Endeksi Nedir, Nasıl Hesaplanır?
Buffett Endeksi, ABD borsasında işlem gören tüm şirketlerin toplam piyasa değerinin (genellikle Wilshire 5000 Endeksi veya benzeri kapsamlı bir borsa endeksi üzerinden hesaplanır), ülkenin GSYH’sine bölünmesiyle elde edilir:
Buffett Endeksi = Toplam Piyasa Değeri / GSYH
Örneğin ABD borsasının toplam piyasa değeri 51 trilyon dolar ve GSYH’si 26.4 trilyon dolar civarındaysa, endeks:
51 / 26.4 ≈ 1.93 yani %193
Bu oran tarihsel olarak %100’ün üzerinde seyrettiğinde, piyasanın “aşırı değerli” olduğu yönünde yorumlanır. Warren Buffett, bu göstergenin “tek bir oranla uzun vadeli piyasa eğilimini anlamanın en iyi yolu” olduğunu savunmuştur.
Endeks Neden Önemli?
Buffett Endeksi’nin yüksek seviyelere ulaşması, özellikle uzun vadeli yatırımcılar açısından dikkatle izleniyor. Endeksin önceki zirveleri genellikle büyük piyasa düzeltmeleriyle sonuçlandı:
- 2000’de dot-com balonu döneminde yaklaşık %150’ye ulaşmıştı.
- 2008 küresel finans krizinden önce de %120’lerin üzerindeydi.
- 2021’de rekor düzey olan %202 ile zirve yaptı.
Bu bağlamda, güncel %193 seviyesi piyasada tekrar “balon” endişelerini gündeme getiriyor.
Yüksek Oranın Anlamı Ne?
Buffett Endeksi’nin bu kadar yüksek olması, hisse senetlerinin ülke ekonomisine kıyasla fazla değerlenmiş olduğunu gösteriyor. Bu durum ya borsa fiyatlarının düşmesine ya da GSYH’nin hızla büyüyerek oranı dengelemesine yol açabilir. Ancak mevcut durumda ABD faizlerinin yüksek seyretmesi, reel büyümenin sınırlı olması ve Fed’in faiz indirimlerine mesafeli durması, piyasa değerlemeleri üzerinde baskı oluşturabilecek unsurlar arasında görülüyor.
Bazı yatırımcılar yine de bu göstergenin tek başına yeterli olmadığını, teknoloji şirketlerinin küresel gelirleri ve şirketlerin uluslararası faaliyetleri gibi unsurların da hesaba katılması gerektiğini savunuyor. Ancak tarihsel veriler, bu göstergenin uzun vadede oldukça isabetli sinyaller verdiğini ortaya koyuyor.
