- Tarihi karar: Brezilya Yüksek Mahkemesi, eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro’yu darbe girişiminden suçlu bularak mahkûm etti; bu, demokratik düzeni yıkmaya teşebbüsten hüküm giyen ilk eski başkan oldu.
- Ağır suçlamalar: Bolsonaro, 2022 seçim yenilgisinin ardından darbeye teşebbüs, silahlı suç örgütü liderliği ve kamu binalarına zarar vermek gibi beş ayrı suçtan yargılandı; cezası 40 yılı aşabilir.
- Siyasi sonuçlar: Karar Brezilya’da kutuplaşmayı derinleştirirken, Bolsonaro davayı “cadı avı” olarak niteliyor; temyiz hazırlıkları sürüyor.
Bolsonaro’ya Darbe Suçundan Mahkûmiyet: Brezilya’da Tarihi Karar
Brezilya Yüksek Mahkemesi, 2022 seçimlerini kaybettikten sonra iktidarı bırakmamak için darbe planlamakla suçlanan eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro hakkında tarihi bir karara imza attı. Beş üyeli panelde üç hâkim suçlu, bir hâkim ise beraat yönünde oy verdi. Son hâkimin oyu ve ceza açıklamasıyla kararın resmileşmesi bekleniyor.
Bolsonaro; darbeye teşebbüs, silahlı suç örgütüne liderlik, demokratik düzeni şiddetle ortadan kaldırmaya çalışmak ve hükümet ile tarihi mekânlara ağır zarar vermek gibi beş ayrı suçtan mahkûm edildi. Ceza süresinin 40 yılı aşabileceği belirtiliyor.
Olayların Arka Planı
2022’deki seçimlerde yenilen Bolsonaro, sonucu tanımayarak “seçim çalındı” iddiasında bulunmuştu. 8 Ocak 2023’te ise binlerce destekçisi başkentte hükümet binalarını basarak ciddi kamu malına zarar vermiş, demokrasiye tehdit oluşturan bu olayların Bolsonaro’nun yönlendirmesiyle gerçekleştiği mahkemece tespit edilmişti.
Siyasi ve Toplumsal Etki
Karar, Brezilya demokrasisi açısından bir dönüm noktası olarak görülüyor. Bolsonaro ve yedi yakın kurmayı da benzer suçlamalarla yargılanıyor. Yurt içinde ve uluslararası kamuoyunda geniş yankı uyandıran dava, Latin Amerika’da otoriterleşme riskleri ve demokratik kurumların gücü üzerine tartışmaları alevlendirdi.
Bolsonaro ise süreci “siyasi amaçlı cadı avı” olarak nitelendiriyor. Yasal ekibi temyiz için hazırlık yaparken, kararın ülkede sağ ve sol arasındaki siyasi kutuplaşmayı daha da derinleştirmesi bekleniyor.
Sonuç
Bolsonaro şu an ev hapsinde tutuluyor. Son hâkimin oyu ve ceza açıklamasıyla birlikte Brezilya yeni bir döneme girecek. Tarihi mahkûmiyet, hem ülkenin iç siyasetinde hem de bölgesel düzeyde demokrasinin kırılganlığını yeniden gündeme taşıyor.
