● Trump, “tarife temettüsü” adıyla yeni bir teşvik dalgası başlattı
● Yetişkinlerin %85’ine kişi başı en az 2.000 dolar ödeme yapılacak
● Ulusal borç 40 trilyon dolara dayanırken Washington yeniden para basıyor
ABD yeniden “teşvik çağı”na dönüyor. Başkan Donald Trump, kendi ifadesiyle “gümrük vergisi temettüsü” adını verdiği yeni mali paketi resmen duyurdu. Plan, her Amerikalı yetişkine en az 2.000 dolarlık doğrudan ödeme yapılmasını öngörüyor. Bu kapsamda 400 milyar doların üzerinde bir para doğrudan hanehalkına aktarılacak.
Trump yönetimi, bu adımı “Çin ve diğer ülkelerden alınan gümrük gelirlerinin halka iadesi” olarak sunuyor. Ancak mali disiplin açısından tablo çok farklı. ABD Hazine verilerine göre ulusal borç 38 trilyon doları aşmış, yıl bitmeden 40 trilyon dolara dayanması bekleniyor. Aşağıdaki grafikte de görüldüğü üzere, 2018’den bu yana her “teşvik hamlesi” borç eğrisini yukarı fırlattı — pandemi sonrası dönemden itibaren neredeyse dik bir tırmanış yaşandı.
Wolf Street ve Kobeissi Letter tarafından paylaşılan verilere göre;
- 2020’de 270 milyar dolarlık,
- 2021’de 160 milyar dolarlık,
- 2022’de ise 410 milyar dolarlık teşvik paketleri açıklanmıştı.
Trump’ın şimdi açıkladığı “tariff dividend” bu zincirin dördüncü halkası olarak görülüyor.
Ekonomistler, bu hamlenin kısa vadede tüketimi ve borsaları destekleyeceğini, ancak orta vadede enflasyonu yeniden körükleyebileceğini belirtiyor. Faiz yükü zaten tarihî seviyelere ulaşmış durumda: Hazine’nin yıllık faiz ödemeleri savunma bütçesini geçmiş bulunuyor.
Bir başka deyişle Washington, yine kısa vadeli büyüme uğruna uzun vadeli riskleri göze alıyor. “Borç tavanı” çizgisi defalarca delinmişken, şimdi tablo “Debt out the wazoo” (borç tavan yaptı) aşamasına gelmiş durumda. Bu kez fark, teşviklerin “vergi temettüsü” kılıfıyla sunulması.
Sonuçta, ABD bir kez daha aynı döngüde:
Teşvik – borç artışı – enflasyon – faiz baskısı.
Grafikteki kırmızı eğri, bu politikanın nereye kadar sürdürülebileceğini artık açıkça sorgulatıyor.
