Geçtiğimiz hafta kripto piyasasında yaşanan tarihî çöküşün ardından yatırımcılar yaralarını sarmaya çalışırken, dev borsa Binance’in ödediği 283 milyon dolarlık tazminat, sistemdeki kırılganlığı yeniden tartışmaya açtı. Bitcoin yeniden 114 bin doların üzerine çıksa da güven problemi geri döndü. Asıl kritik soru şu: Bu yaşananlar bireysel yatırımcıların uzun süredir şikâyet ettiği “emir takılmaları ve sistem kilitlenmeleri”nin bir suçüstü yakalanışı mı?
Binance tazminat açıkladı ama sorun daha büyük
Binance, Cuma günü yaşanan büyük çöküş sırasında vadeli işlemler, marjin ve kredi kullanıcılarında yaşanan kayıpları karşılamak üzere 283 milyon dolar tazminat ödediğini duyurdu. Platform ayrıca USDe, BNSOL ve WBETH gibi tokenlerde yaşanan sabit fiyat kırılmalarını kabul etti. Ancak bu açıklamanın satır arası çok daha kritik:
- Emirlerin geç işlenmesi
- Fiyat akışının donması
- Pozisyonların sistemsel gecikme nedeniyle likide olması
- Paranın hesaba geçmemesi
- Transferlerin beklemeye alınması
Bunlar zaten kripto yatırımcılarının uzun süredir dile getirdiği şikâyetlerdi. Binance’in bu ödemesi, bu sorunların artık inkâr edilemeyecek boyuta geldiğinin itirafı niteliğinde.
283 milyon dolar gerçekten büyük mü?
Kulağa büyük geliyor olabilir. Fakat bu rakam Binance’in işlem hacmi ve vadeli pozisyon büyüklüğü karşısında devede kulak bile değil. Cuma günkü çöküşte 20 milyar dolardan fazla kaldıraçlı pozisyon buharlaştı. Yani Binance’in tazminatı, kaybın sadece yüzde 1,4’üne denk geliyor. Üstelik tazminat kapsam dışı bırakılan yüz binlerce hesap olduğu belirtiliyor.
Bu yüzden birçok analist şu yorumu yapıyor:
“Bu ödenen para, bir itiraf tazminatıdır. Sistem çalışırken değil, kilitlenirken para kazanılıyor.”
Perde arkasında ne oldu?
Analistler çöküşün nedenini sadece piyasa hareketleriyle açıklamıyor:
- Ani hacim sıçramaları → sistemler kilitlendi
- Likidasyonlar tetiklendi → kaldıraçlı pozisyonlar çöktü
- Büyük fonlar fiyat boşluğu oluşturdu → küçük yatırımcı ezildi
- Exchange riskleri yeniden masada → piyasa güveni sarsıldı
Presto Research analisti Rick Maeda da şunu söylüyor:
“Bu sadece bir piyasa düzeltmesi değil, sistem testiydi. Zayıf olanlar çöktü.”
Kripto piyasasında yeni dönem: Exchange riski
Bu olay bir kez daha gösterdi ki kriptoda fiyat riski kadar borsa riski de var. Kendi cüzdanında olmayan kripto senin değil. Yaşanan çöküş ve gecikmelerin tek anlamı var:
“Kriptoyu kaybedenler değil, platformlar kapatıyor.”
Binance’in tazminatı yatırımcı öfkesini geçici olarak dindirmiş olabilir. Fakat bu olay, kripto borsalarının yoğun işlem akışında şeffaf ve güvenilir olmadığını bir kez daha ortaya koydu.
