ABD Başkanı Donald Trump ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Rusya-Ukrayna savaşına yönelik farklı yaklaşımlarını Washington’daki görüşmelerinde ortaya koydu. Trump, hızlı bir ateşkes ve barış anlaşmasını desteklerken, Macron daha temkinli bir strateji izlenmesi gerektiğini vurguladı.
Görüşmeler, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin üçüncü yıl dönümüne denk geldi ve Avrupa ile ABD arasındaki stratejik önceliklerde derin görüş ayrılıklarını gözler önüne serdi.
Trump Ateşkes İçin Aceleci, Macron Garanti İstiyor
ABD Başkanı Trump, ateşkesi hızlandırmak ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile doğrudan görüşmeler yapmak istediğini belirtti. Trump, bir anlaşmaya varıldığında Moskova’ya gitmeyi düşündüğünü de açıkladı.
Öte yandan, Macron, Ukrayna’nın güvenliği için daha dikkatli ve uzun vadeli bir barış anlaşması yapılması gerektiğini savundu.
- Macron: “Hızlı barış istiyoruz ancak zayıf bir anlaşma istemiyoruz. Anlaşma, değerlendirilmeli, denetlenmeli ve güvence altına alınmalıdır.”
- Trump: “Putin’in Avrupa barış gücü fikrine karşı çıkmadığını öğrendim. O da bunu kabul ediyor.”
Macron, ateşkesin ardından Ukrayna’nın güvenliğini garanti altına almak için Avrupa barış güçlerinin konuşlandırılması gerektiğini savunurken, Rusya bu fikre karşı çıktı.
ABD ve Avrupa Arasında Ukrayna’nın Geleceği Üzerine Fikir Ayrılıkları
Görüşmede Trump, Avrupa’nın güvenlik yükünü daha fazla üstlenmesi gerektiğini belirtirken, Macron ise ortak bir çözüm arayışında olduğunu vurguladı.
- Trump: “Ukrayna’nın güvenliği ve barışı için ABD’nin değil, Avrupa’nın ödeme yapması gerekiyor.”
- Macron: “Avrupa, güvenlik yükünü daha adil paylaşmalı. Ancak Ukrayna, egemenliğini korumalı.”
Bu açıklamalar, ABD’nin Ukrayna konusunda Avrupa’dan daha fazla sorumluluk almasını beklediğini ve Fransa’nın ise ABD’nin desteği olmadan hareket etmeye hazırlandığını gösteriyor.
Ukrayna-ABD Doğal Kaynak Anlaşmazlığı
Görüşmelerin bir diğer kritik konusu, ABD ve Ukrayna arasında müzakere edilen doğal kaynak paylaşımı anlaşmasıydı. Trump, ABD’nin Ukrayna’ya yaptığı askeri yardımlara karşılık, Ukrayna’nın bazı doğal kaynaklarını paylaşması gerektiğini savundu.
- Trump: “Ukrayna’nın bize sunduğu şeylerin adil olması gerekiyor. Zelenskiy ile yakında bu konuda bir anlaşmaya varmayı umuyorum.”
- Zelenskiy: “ABD, 500 milyar dolarlık kaynak talep ediyor ancak Ukrayna’ya bu kadar yardım yapılmadı.”
Bu konu, ABD’nin Ukrayna’ya verdiği desteğin ekonomik boyutunun ön plana çıkmaya başladığını ve Biden yönetiminin stratejisinden farklı bir yol izlendiğini gösteriyor.
Avrupa’nın Stratejik Özerklik Arayışı
Macron, Trump ile anlaşmazlıklarına rağmen Avrupa’nın kendi güvenliğini sağlamak için bağımsız hareket etmesi gerektiğini belirtti.
- Macron: “ABD’nin desteği olmadan Avrupa’nın kendi savunmasını güçlendirmesi gerekiyor.”
- Almanya Başbakanı Adayı Friedrich Merz: “Avrupa, güvenlik açısından ABD’ye bağımlı olmamalıdır.”
Özellikle Fransa ve Almanya’nın, ABD’nin Ukrayna politikalarındaki belirsizlikten dolayı kendi bağımsız savunma politikalarını güçlendirmeye odaklandığı görülüyor.
ABD ve Rusya Arasındaki Diplomatik Yakınlaşma
Görüşmelerin ardından, ABD’nin BM Güvenlik Konseyi’nde Ukrayna konusunda Rusya ile aynı doğrultuda oy kullanması Avrupa’da tepki çekti. ABD ve Rusya’nın birlikte sunduğu bir karar tasarısı kabul edilirken, Fransa ve İngiltere bu oylamada çekimser kaldı.
Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Washington’un Rusya’ya karşı tutumunu eleştirerek “Rusya Beyaz Saray’da açık bir muhatap buldu ama meşruiyet kazanmadı” dedi.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise Rusya’ya yeni yaptırımlar uygulayacaklarını ve Ukrayna’ya silah ve mühimmat sevkiyatını hızlandıracaklarını açıkladı.
Trump-Macron Görüşmesi Ne Anlama Geliyor?
Bu görüşme, ABD ile Avrupa arasındaki jeopolitik farklılıkların giderek derinleştiğini ve Ukrayna konusunda ortak bir stratejinin oluşturulmasının zor olacağını gösteriyor.
- ABD, Ukrayna’da hızlı bir çözüm istiyor ve ekonomik çıkarlarını önceliklendiriyor.
- Avrupa, Ukrayna’nın uzun vadeli güvenliğini garanti altına almak ve bağımsız bir savunma politikası oluşturmak istiyor.
Önümüzdeki dönemde, İngiltere Başbakanı Keir Starmer’ın da Trump ile görüşmesi bekleniyor. Avrupa, ABD’nin Ukrayna politikasında daha fazla söz sahibi olmak için diplomatik girişimlerini artırmaya hazırlanıyor.
