Ticaret ve Tarife Stratejisi
- Yüksek Mahkeme Güveni: Bessent, Trump’ın 1977 tarihli Uluslararası Acil Ekonomik Yetkiler Yasası (IEEPA) çerçevesinde uyguladığı tarifelerin Yüksek Mahkeme tarafından onaylanacağına emin olduğunu söyledi.
- B Planı Hazır: Onay çıkmazsa, 1930 Smoot-Hawley Tarife Yasası’nın 338. maddesi devreye girebilir. Bu madde, ayrımcılık yapan ülkelere %50’ye kadar tarife koyma yetkisi veriyor.
- Fentanil Kartı: ABD’de yılda 70 bin ölüme yol açan fentanil krizini ulusal acil durum gerekçesi olarak gösterdi: “Bu acil durum değilse nedir?”
- Şanghay Zirvesi Yorumu: Hindistan–Rusya–Çin yakınlaşmasını küçümsedi, toplantıyı “performans amaçlı” buldu. Hindistan’ın Rus petrolünü almasını ise Batı için ciddi bir sorun olarak işaretledi.
Fed ve Cook Krizi
- Fed Bağımsızlığına Destek, Politikalarına Eleştiri: “Fed bağımsız olmalı ama birçok hata yaptı.”
- Cook’un Görevden Alınması: Trump’ın, Fed Guvernörü Lisa Cook’u ipotek dolandırıcılığı iddialarıyla görevden alma hakkını savundu. “Doğruysa istifa etmeli ya da görevden alınmalı.”
- Piyasalar Rahat: Fed’e yönelik saldırıların piyasalarda rahatsızlık yarattığı iddialarına karşı çıktı: “S&P zirvede, tahvil getirileri sağlam. Henüz bir şey görmedik.”
- Yeni Atama Vurgusu: Senato’nun hızlıca Stephen Miran’ı onaylaması gerektiğini belirtti. Böylece Trump yönetiminin Fed’de etkisini artırma planını ima etmiş oldu.
Küresel Sistem ve ABD’nin Rolü
- Ticaret Açığı Uyarısı: Yıllardır büyüyen dış ticaret açığının “felaket noktasına” geldiğini, bu yüzden tarifelerin acil bir ulusal güvenlik konusu olduğunu söyledi.
- ABD’nin Avantajı: Çin ve Hindistan’ın yakınlaşmasına rağmen, “Çin İngilizce konuşan dünya dışında yeterli pazar bulamaz” diyerek ABD ve müttefiklerinin pazar üstünlüğüne dikkat çekti.
- Avrupa’ya Baskı: Hindistan’a %25 ek vergi konusunda Avrupa’yı ikna etme sürecinde ilerleme sağlandığını açıkladı.
BS Ekonomi Yorumu
- Tarifeler artık yalnızca ekonomik değil, doğrudan güvenlik aracı haline getiriliyor. Fentanil krizini “acil durum” kartı yapması, tarifeleri sağlık tehdidiyle meşrulaştırma hamlesi.
- Fed bağımsızlığı kağıt üzerinde korunuyor; fakat Cook üzerinden yürüyen kavga, Trump’ın Fed’de çoğunluğu ele geçirme stratejisinin açık işareti. Bu, para politikasının seçim öncesi doğrudan siyasallaşması anlamına geliyor.
- Jeopolitik-ekonomik denge Washington lehine yeniden tanımlanıyor. Şanghay İşbirliği’ni küçümseyen, Avrupa’yı vergi sopasıyla hizaya getirmeye çalışan ABD, finansal ve ticari gücünü tahkim ediyor.
Sonuç: Bessent’in çıkışları, hem yüksek mahkeme kararını bekleyen bir “zaman kazanma” siyaseti, hem de küresel ticarette doların ve Amerikan pazarının nihai kaldıraç gücünü hatırlatma çabası.