Piyasalarda dalgalanmaların yoğunlaştığı, merkez bankalarının kararlarının fiyatlamalara yön verdiği günlerde yatırımcıların sıkça başvurduğu kavramları sadeleştirmek adına Artunç Kocabalkan dikkat çeken bir paylaşım yaptı.
“Bugün piyasaları adına bir sözlük ve bir rehbere ihtiyaç var. İşte size gündemdeki konuları anlamak açısından küçük bir hediye. Umarım beğenirsiniz” diyen Kocabalkan, özellikle son dönemde sıkça duyulan finans jargonunu Türkçe karşılıklarıyla sıraladı.
Kocabalkan’ın paylaştığı kavramlar
- Risk-on → Risk alma iştahının yüksek olduğu dönem. Yatırımcılar güvenli limanlardan çıkıp hisse senedi, gelişen ülke paraları, emtia gibi daha riskli varlıklara yönelir.
- Risk-off → Riskten kaçış. Yatırımcılar güvenli limanlara (dolar, devlet tahvili, altın) yönelir.
- Faiz indirimi (25 baz puan, 50 baz puan) → ABD Merkez Bankası’nın (Fed) politika faizini 0,25 veya 0,50 puan düşürmesi.
- Tahvil eğrisi dikleşmesi → Kısa vadeli faizlerin daha düşük, uzun vadeli faizlerin daha yüksek seyretmesi. Genelde büyüme beklentisiyle ilişkilendirilir.
- Gelişen ülke paraları (ör: ZAR, HUF, PLN, TL) → Güney Afrika randı, Macar forinti, Polonya zlotisi ve Türk lirası. Risk iştahına çok duyarlıdır.
- EMFX → “Gelişen ülke dövizleri.”
- BoE → İngiltere Merkez Bankası. Bugün kararı ve “bilanço küçültme” stratejisi (yani piyasadan tahvil çekme) takip ediliyor.
- QT (Quantitative Tightening) → Para arzını daraltma. Merkez bankasının piyasadan tahvil çekmesi.
- Altın rallisi → Altının güvenli liman algısıyla yatırımcı talebinden değer kazanması.
Neden önemli?
Son dönemde yatırımcıların piyasayı anlamlandırmakta zorlandığını söyleyen uzmanlar, finans dilinin sadeleşmesiyle özellikle bireysel yatırımcıların karar alma süreçlerinde daha bilinçli hareket edebileceğini vurguluyor. Kocabalkan’ın paylaştığı bu mini “piyasa sözlüğü” de bu bağlamda önemli bir rehber niteliği taşıyor.
