ABD’nin Teknoloji Gücü Tesadüf Değil: Büyümeyi Kamu–Özel Ortaklığı Taşıdı

• ABD’de teknoloji gelişiminin asıl gücü, devlet ile özel sektörün birlikte ürettiği patentlerden geliyor
• Devletin finanse edip özel sektörün geliştirdiği patentler, büyüme ve verimlilikteki değişimlerin yaklaşık beşte birini açıklıyor
• Kamu yatırımı özel yatırımı tetikliyor: Devlet AR-GE’si → özel AR-GE artışı → daha fazla inovasyon

1950’den 2010’a kadar ABD’de çıkarılan milyonlarca patent incelendiğinde, büyük kısmının özel sektör tarafından hem finanse edildiği hem de sahiplenildiği görülüyor. Ancak asıl dikkat çeken küçük bir grup var: Devletin parasını verdiği fakat özel sektörün sahip olduğu patentler. Toplamın yalnızca yüzde ikisini oluşturmalarına rağmen, ekonomiyi etkileyen en güçlü inovasyon dalgalarını bu grup yaratıyor.

Çalışmanın bulguları şaşırtıcı derecede net. Devlet–özel sektör işbirliğiyle ortaya çıkan patentler, uzun dönemde hem ekonomik büyüme (GSYH) hem de verimlilikteki (TFP) dalgalanmaların yüzde 15–20’sini açıklıyor. Yani ekonomide yaşanan değişimlerin önemli bir kısmı, devlet destekli ama özel sektör tarafından geliştirilen bu buluşlardan kaynaklanıyor. Özel sektörün tamamen kendi imkânlarıyla yaptığı patentlerin etkisi bunun oldukça gerisinde kalıyor.

Bu farkın nedeni, inovasyon zincirinin nasıl çalıştığında yatıyor. Devlet bir alana yatırım yaptığında, özel sektör de o alanda daha fazla araştırmaya para ayırmaya başlıyor. Bu durum hem yeni buluşları hem de özel sektörün kendi AR-GE kapasitesini büyütmesini sağlıyor. Yani kamu yatırımı yalnızca tek seferlik bir destek değil; özel yatırımı harekete geçiren bir başlangıç motoru gibi çalışıyor.

Sonuç olarak bu çalışma bize, ABD’nin II. Dünya Savaşı sonrası teknoloji liderliğinin arkasında “sadece özel sektör girişimciliği” değil, devletin yön verdiği ve özellikle özel sektörü harekete geçiren güçlü bir sanayi politikası olduğunu gösteriyor.

BSEkonomi Yorumu:
Bu bulgular günümüz teknoloji yarışını anlamak için kritik. Yapay zekâ, çip üretimi ve yeşil enerji gibi stratejik alanlarda ABD’nin dev teşvik paketleri açıklamasının sebebi tam olarak bu mekanizma. Devlet doğru noktaya yatırım yaptığında özel sektör arkadan güçlü bir dalga halinde geliyor. Ekonomik büyümenin kalıcı olması sadece teşvik miktarına değil, teşvikin özel sektörle kurduğu bu doğru ortaklığa bağlı.