Petrol Fiyatlarında Düşüş: ABD-İran Görüşmelerindeki İlerleme ve Talep Endişeleri Etkili
Küresel enerji piyasaları yeni haftaya sert bir düşüşle başladı. Brent ve Batı Teksas türü (WTI) ham petrol fiyatları, ABD ile İran arasında nükleer anlaşma görüşmelerinin olumlu bir yöne evrilmeye başladığına dair sinyaller ve küresel talebe yönelik endişelerle birlikte Pazartesi günü %2’nin üzerinde değer kaybetti. Bu düşüş, geçen haftaki güçlü yükselişin ardından piyasalarda yeni bir kırılganlık oluştuğuna işaret ediyor.
Brent ham petrol vadeli işlemleri, Perşembe günkü %3,2’lik artışın ardından Pazartesi günü 1230 GMT itibarıyla 1,54 dolar ya da %2,3 düşerek varil başına 66,42 dolara geriledi. Aynı şekilde, ABD’nin WTI ham petrolü de %2,4 düşerek 63,10 dolardan işlem gördü. Hatırlanacağı üzere geçtiğimiz hafta Perşembe günü, Paskalya tatili nedeniyle haftanın son işlem günüydü. Bu da haftaya düşük likiditeyle başlanmasına neden oldu.
ABD-İran Görüşmelerinde “İyimserlik”
Petrol fiyatlarındaki düşüşün en önemli nedeni, ABD ile İran arasında devam eden nükleer müzakerelerde ilerleme sağlandığına dair gelen açıklamalar. ABD Dışişleri Bakanlığı, iki tarafın nükleer anlaşma konusunda bir çerçeve oluşturmaya hazırlandığını belirtirken, bir ABD’li yetkili görüşmelerin “çok iyi ilerlediğini” ifade etti. İran’ın küresel petrol piyasasına dönüş ihtimali ise fiyatlar üzerinde aşağı yönlü baskı yarattı.
Onyx Capital Group’un Araştırma Başkanı Harry Tchilinguirian, görüşmelere dair, “Bu gelişmeler, İran’ın petrol arzının piyasadan çekilmeyeceğini düşündürüyor. Bu da arz tarafında gevşemeye neden oluyor,” yorumunda bulundu. Ayrıca tatil dönemi nedeniyle piyasa likiditesinin düşük olması, bu tür gelişmelerin fiyatlar üzerindeki etkisini daha da belirginleştirdi.
Tarifeler ve Küresel Talep Endişeleri
ABD ile Çin arasında yeniden gündeme gelen ticari gerilimler ve tarifelerin artırılabileceğine dair işaretler, enerji talebine dair endişeleri beraberinde getirdi. Özellikle ABD’nin geçen hafta İran’dan petrol satın aldığı gerekçesiyle Çinli bağımsız bir rafineriye yaptırım uygulaması, jeopolitik riskleri artırdı ancak fiyatları yukarı taşımaya yetmedi.
IG Markets Stratejisti Yeap Jun Rong’a göre, “Küresel ekonomide büyümeye yönelik tehditler, OPEC+’ın arz artırma planları ve ABD’de resesyon olasılığı, yatırımcıların petrolün arz-talep dengesine dair iyimser olmasını engelliyor.”
OPEC ve müttefikleri olan üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubu, Mayıs ayından itibaren günlük petrol üretimini 411.000 varil artırmayı planlıyor. Ancak bu artışın bir kısmının, üretim kotalarını aşan ülkelerin yapacağı telafi kesintileriyle dengelenmesi bekleniyor. Yani net arz artışı sınırlı olabilir, ancak yatırımcılar bu dönemde talep tarafına daha fazla odaklanmış durumda.
Resesyon Korkusu ve Veriler Belirleyici Olacak
ABD ekonomisinin 2025 içinde yavaşlayabileceği beklentisi de fiyatların gerilemesinde etkili oluyor. Son tahminlere göre önümüzdeki 12 ayda ABD’de bir resesyon yaşanma ihtimali %50’ye yaklaştı. Bu da dünyanın en büyük petrol tüketicisi olan ülkede enerji talebinin baskılanabileceği anlamına geliyor.
Piyasalarda bu hafta gözler, özellikle Nisan ayına ait öncü imalat ve hizmet PMI verilerinde olacak. Bu veriler, ekonomik aktivitenin nabzını tutmak açısından kritik görülüyor. IG Markets’tan Yeap, “Bu haftaki PMI açıklamaları, büyük ekonomilerde hem üretim hem hizmet koşullarının yumuşadığına işaret ederse, petrol üzerindeki baskı daha da artabilir” diyor.
Ayrıca teknik analizde Brent petrol için 70 dolar seviyesinin ciddi bir direnç noktası olduğu belirtiliyor. Bu seviye geçilemediği sürece yukarı yönlü hareketlerin kalıcı olamayabileceği değerlendiriliyor.
Sonuç: Kırılganlık Artıyor
ABD-İran görüşmelerindeki ilerleme, İran’ın tekrar küresel enerji piyasalarına dönme olasılığı ve büyüme karşıtı tarifelerin yarattığı endişeler, petrol fiyatlarında aşağı yönlü baskı oluşturuyor. Jeopolitik gelişmeler ve ekonomik veriler, önümüzdeki günlerde bu seyrin devam edip etmeyeceğini belirleyecek. Ancak görünüm, şimdilik temkinli kalmayı gerektiriyor.
