Özet:
ABD’de işsizlik maaşı başvuruları geçtiğimiz hafta 242.000’e yükselerek piyasa beklentilerini aştı ve işgücü piyasasında zayıflama sinyalleri verdi. Özellikle federal hükümetteki işten çıkarmalar ve bazı büyük şirketlerin küçülme hamleleri dikkat çekiyor. Öte yandan, dayanıklı mal siparişleri Ocak ayında %3,1 artış göstererek beklenenden güçlü bir performans sergiledi.
İşsizlik Başvurularında Beklenmedik Artış
ABD Çalışma Bakanlığı’nın Perşembe günü yayımladığı verilere göre, 22 Şubat ile biten haftada işsizlik maaşı başvuruları 242.000’e yükseldi. Bu rakam, bir önceki haftaya göre 22.000 kişilik bir artışı temsil ediyor ve Dow Jones’un 225.000 seviyesindeki beklentisinin üzerinde gerçekleşti.
Bu seviyeye en son Ekim 2024’te ulaşılmıştı ve son veriler, işgücü piyasasının zayıfladığı yönündeki endişeleri artırıyor. Özellikle Washington, D.C.’de işsizlik başvurularında %26’lık bir artış yaşanırken, Massachusetts ve Rhode Island gibi bölgelerde de belirgin yükselişler gözlemlendi.
Başvurulardaki artışın ana sebeplerinden biri olarak, federal hükümette devam eden işten çıkarmalar gösteriliyor. ABD Başkanı Donald Trump’ın Elon Musk yönetimindeki Hükümet Verimliliği Danışma Kurulu aracılığıyla federal iş gücünü küçültme çabaları, binlerce kamu çalışanının işini kaybetmesine neden oldu. Bu eğilimin önümüzdeki aylarda da sürmesi bekleniyor.
Buna rağmen, işten çıkarmaların etkisinin her eyalete eşit şekilde yansımadığı görülüyor. Örneğin Virginia, Maryland ve Kaliforniya gibi federal çalışan nüfusunun yüksek olduğu bölgelerde başvurularda düşüş yaşandı.
Dayanıklı Mal Siparişlerinde Güçlü Artış
Öte yandan, ABD ekonomisinde bazı olumlu göstergeler de var. Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanan verilere göre, dayanıklı mal siparişleri Ocak ayında %3,1 artış gösterdi. Bu yükseliş, Aralık 2024’te %1,8’lik gerilemenin ardından geldi ve Dow Jones’un %2’lik artış beklentisini aştı.
Ancak ulaştırma sektöründeki %9,8’lik artış hariç tutulduğunda, siparişlerde anlamlı bir değişim olmadığı görülüyor. Savunma dışı siparişlerde ise %3,5’lik bir artış kaydedildi. Ekonomistler, bu yükselişin büyük ölçüde 4 Mart’ta yürürlüğe girecek olan yeni gümrük tarifeleri öncesinde yapılan siparişlerden kaynaklandığını belirtiyor.
ABD Ekonomisinin Büyüme Verileri ve Fed’in Enflasyon Göstergeleri
ABD Ticaret Bakanlığı, 2024 yılının dördüncü çeyreğine ilişkin GSYİH büyümesini %2,3 olarak teyit etti. Önceki tahminle aynı olan bu büyüme oranı, ekonominin yılın son aylarında ılımlı bir hızda ilerlediğini gösteriyor.
Öte yandan, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) yakından takip ettiği kişisel tüketim harcamaları (PCE) fiyat endeksi, dördüncü çeyrekte %2,4, gıda ve enerji hariç çekirdek PCE ise %2,7 arttı. Bu veriler, enflasyonun hala Fed’in %2’lik hedefinin üzerinde seyrettiğini ve faiz indirim beklentilerinin önüne geçebileceğini gösteriyor.
Sonuç:
ABD’de işsizlik maaşı başvurularındaki artış, işgücü piyasasında kırılganlık sinyalleri veriyor. Özellikle hükümetin istihdam politikaları ve bazı büyük şirketlerdeki işten çıkarmalar dikkatle izlenmeli. Öte yandan, dayanıklı mal siparişlerindeki yükseliş ve istikrarlı büyüme verileri, ekonomide tamamen bir durgunluk yaşanmadığını gösteriyor. Ancak Fed’in enflasyon göstergeleri, faiz politikası açısından kritik bir döneme girildiğini işaret ediyor.
Önümüzdeki süreçte, işsizlik başvurularının seyrinin yanı sıra, yeni gümrük tarifelerinin ekonomiye etkileri ve Fed’in faiz politikası piyasa tarafından yakından takip edilecek.
