AB, Rusya’dan gaz ithalatını kalıcı olarak durduracak; petrol ithalatı da aşamalı biçimde sonlandırılacak.Amaç “Putin’in savaş kasasını boşaltmak”, diyor AB Komisyonu Başkanı.Ülkeler, 1 Mart’a kadar t...
AB, Rusya’dan gaz ithalatını kalıcı olarak durduracak; petrol ithalatı da aşamalı biçimde sonlandırılacak.
Amaç “Putin’in savaş kasasını boşaltmak”, diyor AB Komisyonu Başkanı.
Ülkeler, 1 Mart’a kadar tedarik çeşitlendirme planı sunacak.
Rusya, Ukrayna işgali öncesi AB’nin en büyük gaz tedarikçisiydi.
Brüksel – Avrupa Birliği, Rus enerji bağımlılığını sona erdirme çabasının bir parçası olarak Çarşamba günü, Rusya’dan gaz ithalatının 2027 sonuna kadar aşamalı biçimde durdurulması konusunda uzlaştı.
AB üye devletleri ve Avrupa Parlamentosu temsilcileri, Komisyon’un Haziran ayında sunduğu, Ukrayna’nın 2022’de işgali sonrasında Rusya’nın eski birinci sıradaki gaz tedarikçi konumunu tamamen sona erdirmeyi amaçlayan teklif üzerinde sabahın erken saatlerinde anlaşmaya vardı.
Anlaşmaya göre AB, Rus gazı ithalatını kalıcı olarak durduracak ve Rus petrolünün aşamalı biçimde kaldırılmasına yönelecek. LNG (sıvılaştırılmış doğal gaz) ithalatı 2026 sonuna kadar, boru hattı gazı ise Eylül 2027 sonuna kadar aşamalı olarak devreden çıkarılacak.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, açıklamasında şunları söyledi:
“Bugün bu ithalatları kalıcı olarak durduruyoruz. Putin’in savaş kasasını boşaltarak Ukrayna ile dayanışma gösteriyor ve sektör için yeni enerji ortaklıklarına ve fırsatlara odaklanıyoruz.”
Haziran 17’den önce yapılmış kısa vadeli sözleşmeler için yasak, LNG’de 25 Nisan 2026’da; boru hattı gazında ise 17 Haziran 2026’da devreye girecek.
Aynı tarihten önce yapılmış uzun vadeli sözleşmeler için kesinti tarihleri LNG’de 2027 başı, boru hattı gazında ise 2026 Ekim başı olacak. Gereken depolama seviyelerine ulaşmakta sorun yaşayan AB üyeleri için bir aylık esneklik tanınabilecek.
Her iki kategori de önceden yetkilendirmeye tabi olacak; ancak büyük gaz üreticisi olan ve Rus gazı ithalatını yasaklayan ya da sınırlayan ülkeler bu zorunluluktan muaf tutulacak.
Ekim ayı itibarıyla Rusya’nın AB gaz ithalatındaki payı yüzde 12’ye düşmüş durumda; bu oran, 2022’deki işgal öncesinde yüzde 45’ti. Macaristan, Fransa ve Belçika hâlâ Rus gazı almayı sürdüren ülkeler arasında.
Komisyon, Rusya’dan kalan petrol ithalatını da 2027 sonunda tamamen bitirmeyi hedefliyor ve gelecek yılın başında bu yönde bir yasa taslağı sunacak.
Çarşamba günkü anlaşma kapsamında AB üyeleri, petrol ve gaz tedarikine ilişkin “ulusal çeşitlendirme planlarını” 1 Mart’a kadar Komisyon’a sunacak ve yürürlükte Rus gazı sözleşmeleri ya da ulusal yasakların olup olmadığını bildirmekle yükümlü olacak.
